Πόλεμος για τη «Ριβιέρα»

Άρθρο της Βάλια Νικολάου στον «Τύπο της Κυριακής» 29/8/2010

Στο μυαλό του έρχονται τα δύ­σκολα χρόνια που έζησε στη Χειμάρρα: «Πείνα και δυ­στυχία. Ομως εμείς, οι Χει-μαρριώτες, επιβιώσαμε!...». Εχασε την περιουσία του, καταδικάστηκε ερήμην από την αλβανική Δικαιοσύνη και σήμερα ζει για την ώρα που θα μπορεί να επιστρέ­ψει στον τόπο του!

Ο κ. Βαγγέλης Κολίλας -κουνιάδος του Αριστοτέ­λη Γκούμα που δολοφονή­θηκε από ομάδα εθνικιστών Αλβανών- είναι μεταξύ των πέντε Χειμαρριωτών που το 2003, στη διάρκεια των δη­μοτικών εκλογών στην Αλ­βανία, αντέδρασαν («ειρηνι­κά» όπως λέει) για τη νοθεία που διαπιστώθηκε κατά την εκλογική διαδικασία από την πλευρά των αλβανικών Αρ­χών.
«Αντιδράσαμε στα φαι­νόμενα νοθείας υψώνοντας την ελληνική σημαία και γι' αυτό το λόγο μάς έστειλαν στα δικαστήρια για προσβο­λή των εθνικών συμβόλων». Το Πρωτοδικείο καταδίκα­σε σε 3,5 χρόνια φυλάκισης (χωρίς αναστολή ή δικαίω­μα εξαγοράς) και τους πέ­ντε. Η απόφαση διατηρή­θηκε και στο Εφετείο. Από τότε ο κ. Βαγγέλης Κολίλας δεν μπορεί να επισκεφθεί τη Χειμάρρα. Σήμερα, ζει και εργάζεται στην Αθήνα κουβαλώντας αναμνήσεις... «Δεν υποκύψαμε ούτε επί εποχής Χότζα!... Στη Χειμάρ­ρα, το πατριωτικό φρόνημα είναι υψηλό», λέει ο ίδιος.

Οπως λένε ομογενείς, χρόνια τώρα στη γείτο­να χώρα σοβεί εθνικιστικό κλίμα, συνέπεια του «πολέ­μου» που έχει ξεσπάσει με αφορμή το ιδιοκτησιακό-περιουσιακό καθεστώς της αλβανικής «Ριβιέρας». Ετσι χαρακτηρίζουν τη Χειμάρρα, περιοχή όπου κάποτε ζού­σαν χιλιάδες Ελληνες και σήμερα μαραζώνει από την έλλειψη θέσεων απασχό­λησης...

Στις αρχές του 1990 -με την πτώση του καθεστώτος-αρκετοί Χειμαρριώτες ανα­ζήτησαν μέλλον στην Ελ­λάδα, αφήνοντας πίσω τις περιουσίες τους, τις οποίες είτε καταπάτησαν είτε αγό­ρασαν Αλβανοί. Ακολούθη­σε «αγώνας δρόμου» των ομογενών με καταγγελίες περί υφαρπαγής οικοπέδων και κτισμάτων τους από Αλ­βανούς. Οπως καταγγέλλε­ται, για την απόκτηση των «φιλέτων», Αλβανοί παρου­σίαζαν ακόμη και προπολε­μικά έγγραφα. Η κατάσταση δυσκόλευε όλο και περισ­σότερο για τους ομογενείς, καθώς η κυβέρνηση της Αλ­βανίας «έδειχνε πρόθυμη» να προωθήσει τις μεταβιβά­σεις προκειμένου να έχει και τον έλεγχο των «φιλέτων» αλλά και της εκκλησιαστι­κής περιουσίας.

«Θησαυρός»

Ο λόγος είναι ότι για τα Τί­ρανα η Χειμάρρα αποτελεί «θησαυρό». Για την αλβα­νική κυβέρνηση πρόκειται για ένα μελλοντικό «κου­μπαρά» που θα βοηθήσει στην άνοδο της οικονομίας της. Αλβανικές και ιταλικές επιχειρήσεις προσβλέπουν στην εκμετάλλευση εκτάσε­ων στα μαγευτικά παράλια της Χειμάρρας, τα οποία ανήκουν σε Ελληνες. «Η ελληνική μειονότητα στην Αλβανία συνεχίζει να απο­τελεί καθημερινό στόχο των καταπατητών χωραφιών και λιβαδιών», αναφέρει η Ενωση της ελληνικής μει­ονότητας «Ομόνοια» και σημειώνει ότι «τεράστιες εκτάσεις δίνονται σε πρώ­ην ιδιοκτήτες με τεκμήρια πλαστά οθωμανικά φιρμά­νια και σύμμαχο το αλβανι­κό παρακράτος. Δικαστήρια, υποθηκοφυλακεία και άλλες κρατικές υπηρεσίες γίνονται πρόθυμοι σύμμαχοι των κα­ταπατητών».

Σύμφωνα με τον εκπρό­σωπο της «Ομόνοιας» Λε­ωνίδα Παππά, «υπάρχει μια νότα αισιοδοξίας, καθώς ο ΟΑΣΕ θα χρηματοδοτήσει και θα επιβλέπει την κατάρ­τιση του Κτηματολογίου για τα τμήματα στα παράλια της Χειμάρρας». Χαρακτηριστικό του προβλήματος με τις πα­ράνομες καταπατήσεις είναι ότι πρόσφατα οι Αρχές των Τιράνων παραχώρησαν σε αλβανική οικογένεια 260 στρέμματα λιβαδιών και αγροτικών εκτάσεων στο χωριό Φανάρι της Επαρχί­ας Αλύκου που για την πα-ραχώρησή τους -σύμφωνα με τους ομογενείς- «δεν υπήρχε ίχνος νομιμότητας και δεν τηρήθηκαν οι τυπι­κές διαδικασίες».