ΤΟ ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΥΦΑΛΟΚΡΗΠΙΔΑΣ ΕΛΛΑΔΟΣ - ΑΛΒΑΝΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ

Έντονος προβληματισμός επικρατεί τις τελευταίες ημέρες σχετικά με την αποδοχή της συμφωνίας περί υφαλοκρηπίδας και αποκλειστικής οικονομικής ζώνης (ΑΟΖ), μεταξύ Ελλάδος και Αλβανίας, κυρίως λόγω των συνεχών προκλήσεων και κατηγοριών του αλβανικού τύπου ως προς το θέμα. Έκδηλη είναι η αντίθεση από μέρους των σοσιαλιστών του Edi Rama καθώς και από αρκετά άλλα μικρότερα κόμματα τα οποία θεωρούν πως η συμφωνία αυτή αντίκειται στα συμφέροντα της Αλβανίας και υποβαθμίζει το ρόλο της έναντι του αντίστοιχου της Ελλάδος.

Ο ορισμός και η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας έχει απασχολήσει ιδιαίτερα  τους νομικούς κυρίως από τότε που η πρόοδος της επιστήμης και της τεχνολογίας επέτρεψε την εξερεύνηση του βυθού και την εκμετάλλευση των φυσικών του πόρων από τα παράκτια κράτη με αποτέλεσμα βεβαίως την έναρξη των διαφωνιών μεταξύ τους. Σύμφωνα με τη Σύμβαση της Βιέννης του 1982, η υφαλοκρηπίδα ενός παρακτίου κράτους περιλαμβάνει τους θαλασσίους βυθούς και το υπέδαφός τους σε έκταση 200 ν.μ. από τις γραμμές βάσεως, από τις οποίες μετριέται το πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης, στην περίπτωση που το υφαλοπλαίσιο δεν φτάνει ως την απόσταση αυτή των 200 ν.μ. ( ρυθμίζεται βέβαια και η περίπτωση παραχώρησης παραπάνω ναυτικών μιλίων, ανάλογα με την περίπτωση ).Η ΑΟΖ, από την άλλη μεριά, εκτείνεται στο θαλάσσιο χώρο που φτάνει ως τα 200 ν.μ. από την ακτή ( λαμβάνοντας όμως υπόψη το μέγιστο πλάτος της αιγιαλίτιδας ζώνης, δλδ τα 12 ν.μ., παρατηρούμε ότι η καθαυτό ΑΟΖ είναι 188 ν.μ. ). Ο παραπάνω καθορισμός έχει προκύψει κυρίως από την πρακτική καθώς το 99% της παγκόσμιας αλιείας πραγματοποιείται σε περιοχή όχι μεγαλύτερη από 200 ν.μ. από τις ακτές.

Τα παραπάνω είναι άκρως σημαντικά για ένα κράτος καθώς αφορούν τον τρόπο ασκήσεως των κυριαρχικών τους δικαιωμάτων, δλδ τα λειτουργικά εκείνα δικαιώματα τα οποία αναγνωρίζονται για ορισμένο σκοπό και συγκεκριμένα  την έρευνα και την εκμετάλλευση των φυσικών πόρων της περιοχής. Αυτός είναι και ο κύριος λόγος για τον οποίο διαφωνούμε ως προς την οριοθέτηση των αντίστοιχων ζωνών με την Τουρκία, η οποία δεν δέχεται την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και στα νησιά του Αιγαίου καθώς τότε θα περιορίζονταν αρκετά τα εσωτερικά της ύδατα. Η συμφωνία επομένως μεταξύ Ελλάδος και Αλβανίας, η οποία προβλέπει την επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων, θεωρείται casus belli από την τουρκική πλευρά καθώς ακολουθεί τη μέθοδο της μέσης γραμμής, κάτι το οποίο, επί σειρά ετών, αρνείται η Τουρκία όσον αφορά το θέμα του Αιγαίου και αυτό φέρνει σε ιδιαίτερα δύσκολη θέση την Άγκυρα καθώς η Ελλάδα φαίνεται να έρχεται σε συμφωνία με όλα τα όμορα κράτη (π.χ. Αίγυπτος)  και αυτό έχει ως αποτέλεσμα την απομόνωση της γειτνιάζουσας χώρας καθώς θα είναι το μόνο πλέον κράτος που θα διαφωνεί με τους ορισμούς του διεθνούς δικαίου κάτι το οποίο θα λειτουργήσει και ως τροχοπέδη στις μετέπειτα ενταξιακές της διαπραγματεύσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Όλα αυτά που συμβαίνουν τις τελευταίες ημέρες επομένως, είναι πολύ πιθανόν να μην είναι απλά μία διαφωνία από μέρους των Αλβανών αλλά μία καλοσχεδιασμένη προσπάθεια εισχώρησης των γειτόνων μας στην εφαρμογή των κανόνων του διεθνούς δικαίου. Άλλωστε δεν θα είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει κάτι τέτοιο καθώς η Τουρκία είχε προσπαθήσει και στο πρόσφατο παρελθόν να δημιουργήσει προβλήματα σε τέτοιου είδους συμφωνίες και συγκεκριμένα σε αυτήν μεταξύ Αιγύπτου και Ελλάδος.

Και ενώ το όλο θέμα είναι ιδιαίτερα σοβαρό δεν βλέπουμε τόσον καιρό κανένα σχόλιο και γενικά καμία ενασχόληση με το εν λόγω αντικείμενο από τους επικεφαλής της μειονότητας οι οποίοι φαίνεται να αναλώνονται σε προσωπικές διαμάχες και συμφέροντα παραμερίζοντας τα φλέγοντα ζητήματα από την ατζέντα τους.

Κ. Ν.