Διευρύνεται το χάσμα βορρά - νότου και θρησκευτικών κοινοτήτων στην Αλβανία

Τι λέει ο εισηγητής στην Επιτροπή Ασφάλειας του Σοσιαλιστικού Κόμματος
Ο πρώην υπουργός Δημόσιας Τάξης και Άμυνας στην οκταετή διακυβέρνηση του Σοσιαλιστικού Κόμματος Αλβανίας (1997-2005) Ilir Gjoni (εικ.), είναι σήμερα υπεύθυνος της Επιτροπής Εθνικής Ασφάλειας  του κόμματος της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης. Σε πρόσφατη εισήγηση του σε αυτή την επιτροπή, ο κ. Gjoni εξέφρασε την έντονη ανησυχία του για τη δράση κάποιων κέντρων, που στόχο έχουν την διάλυση του κοινωνικού και εθνικού ιστού της Αλβανίας.

Τα δύο μεγάλα μέτωπα, σύμφωνα πάντα με τον  κ. Gjoni, είναι βορράς – νότος και ο πόλεμος μεταξύ των τριών παραδοσιακών θρησκευτικών κοινοτήτων, που παρά την φαινομενική άριστη σχέση τους, υποβόσκει μία έντονη πολεμική. Ο εισηγητής αναφέρθηκε και στην υπόθεση των θαλάσσιων συνόρων με την Ελλάδα, εκφράζοντας την ικανοποίηση για τα αντανακλαστικά του κόμματος του, που κατάφερε να ακυρώσει μία συμφωνία, που σύμφωνα με τον ίδιο  πουλούσε τα εθνικά συμφέροντα στην Ελλάδα. Αναφέρθηκε ακόμα και στις νέες στολές των σωμάτων ασφαλείας που αντικαταστάθηκαν πρόσφατα, λέγοντας πως οι ένστολοι έχασαν την αξιοπρέπεια τους αφού δεν φορούν την αλβανική τους στολή αλλά ιταλικές και γαλλικές. Κλείνοντας την έκθεση του ο κ. Gjoni, είπε πως για τέτοιου είδους θέματα πρέπει να αυξηθούν οι αρμοδιότητες του Προέδρου της Δημοκρατίας (ή αλλιώς προϊσταμένου του Kreshnik Spahiu), για να λαμβάνονται άμεσα κάποια μέτρα.
Εάν δεν γνωρίζαμε το μικρό όνομα του Gjoni, θα λέγαμε ότι είναι κάποια έκθεση του Xhelil Gjoni - πατέρα του Ilir - που ήταν μεγάλοστέλεχος του κομουνιστικού καθεστώτος και είχε πρωτοστατήσει στην καταστροφή των θρησκευτικών οικοδομημάτων και κειμηλίων. Στις εκθέσεις των τότε συντρόφων του, καλλιεργούνταν φαντάσματα με ξένους πράκτορες και ξένα κέντρα που επιθυμούσαν τη διάλυση του «παραδείσου» της σοσιαλιστικής Αλβανίας!
Το ότι υποβόσκει η αντιπαράθεση βορρά – νότου είναι γεγονός, η αντίληψη όμως ότι η Αλβανία είναι το κέντρου του κόσμου και ότι είναι μόνιμος στόχος των ιμπεριαλιστών, ο Ilir θα το διάβασε σε κανένα έγγραφο του πατέρα του. 

Βορράς – Νότος

Η σημερινή Αλβανία, αποτελείται στην ουσία από δύο διαφορετικούς λαούς. Ιστορικά οι βόρειοι  προσδιορίζονται ως Γκέγκιδες και οι νότιοι ως Τόσκιδες. Εκτός από τη διαφορετική διάλεκτο στην ομιλία, οι βόρειοι έχουν έναν ιδιαίτερο τρόπο ζωής και πολλά διαφορετικά έθιμα,  όπως είναι ο νόμος του Kanun, τον οποίο δεν επηρέασε ούτε η αλλαξοπιστία της πλειοψηφίας αυτού του πληθυσμού από χριστιανούς σε μουσουλμάνους αλλά ούτε και το κομουνιστικό καθεστώς.
Η σημερινή Νότια Αλβανία, είναι στην ουσία το μισό τμήμα της Αρχαίας Ηπείρου που οι ιστορικοί τοποθετούν τα σύνορα της λίγα χιλιόμετρα νότια των Τιράνων, στον ποταμό Γενούσο (Shkumbini). Άσχετα με τη γλώσσα που ομιλούν (αλβανικά, ελληνικά ή βλάχικα) και τη θρησκεία που ανήκουν σήμερα (ορθόδοξοι ή μουσουλμάνοι), έχουν πολλά κοινά στοιχεία.
Η 50χρονη κομουνιστική δικτατορία είχε εξαλείψει σε μεγάλο βαθμό τις διαφορές των δύο περιοχών ενώ προσπάθησε να εκπολιτίσει τον πολύ υπανάπτυκτο βορρά, στελεχώνοντας την εκπαίδευση και τη δημόσια διοίκηση με πολλούς επιστήμονες από το νότο, μεταξύ αυτών και πολλούς έλληνες βορειοηπειρώτες.
Η μόνη εμφανής αντιπαράθεση που υπάρχει σήμερα στην Αλβανία, είναι η δυσφορία των Τιρανέων από την κάθοδο στην πρωτεύουσα πολλών βόρειων ενώ η λέξη malok (βόρειος), χρησιμοποιείται ως βρισιά.