Τι σημαίνει για τον Έλληνα Πρέσβη στην Αλβανία ο όρος «Βόρειος Ήπειρος»

Τι λέει για τα θαλλάσια σύνορά, το Ντίσο  και την οικονομική κρίση

Σε ερώτηση αλβανού δημοσιογράφου, προς τον Έλληνα Πρέσβη στα Τίρανα, τι σημαίνει «Βόρειος Ήπειρος» και το «Προτόκολο Αυτονομίας», ο κ. Πάζιος απάντησε:

Όπως γνωρίζετε πολύ καλά, τα Βαλκάνια είναι μια περιοχή που έχει υποστεί πολλές παρεμβάσεις από το εξωτερικό, από την καταπίεση και την έλλειψη δημοκρατίας, των πολέμων και των συγκρούσεων. Ακριβώς για να αντιμετωπίσουμε τους παράγωντες που δημιουργούν εντάσεις   πιστεύω ότι η συνεργασία επί ίσοις όροις, η ειρηνική συνύπαρξη και ο στόχος της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης είναι οι αρχές που εγγυώνται ένα παρόν και μέλλον  χωρίς ομίχλες και ένα καλύτερο μέλλον.

 

Με αυτή την έννοια, η αναφορά σε θέματα του παρελθόντος και η ερμηνεία τους ανάλογα με τα συμφέρον και κυρίως η χρησιμοποίηση τους από εθνικιστικούς κύκλους για τους δικούς τους σκοπούς, όχι μόνο δεν είναι ωφέλημη αλλά είναι επικίνδυνη. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε με ψυχραιμία την πραγματικότητα, η μη συμμετοχή σε κάθε είδους ένταση και ταυτόχρονα η αποδοχή και προώθηση των στοιχείων της προόδου και της σταθερότητας των πολυπαθών Βαλκανίων.

... αρες... μαρες... κουκουναρες...

Στα όσα λέει ο πρέσβης δε διαφωνούμε, μόνο που  άλλη είναι η ερώτηση που του κάνουν. Όλοι θέλουμε την ειρηνική συμβίωση κ. Πάζιος αλλά αυτό δεν μπορεί να γίνει σβήνοντας την ιστορία μας αλλά αλλά με τον σεβασμό της. Η Βόρειος Ήπειρος είναι γεωγραφικός προσδιορισμός και η Αυτονομία της Βορείου Ηπείρου είναι ένα ιστορικό γεγονός  και οφείλουμε ως έλληνες να τα αναδείξουμε και ο ρόλος σας δεν είναι να τα αποκρύπτετε αλλά να τους πείσετε να τα αποδεχτούν στη σωστή τους διάσταση.

Στην ίδια συνέντευξη, σε ερώτηση για την καταδίκη του Ναούμ Ντίσιο, ο κ. Πάζιος είπε πως δεν σχολιάζει αποφάσεις της δικαιοσύνης. Όλοι είχαμε «κράξει» (και καλά κάναμε) τον Ξέρρα που ως εκπρόσωπος της Αλβανικής Κυβέρνησης είχε πει ακριβώς ή σχεδόν το ίδιο. Ενδεχομένως αυτή η απάντηση να ήταν διπλωματικά σωστή, δεν το γνωρίζουμε, αυτό που γνωρίζουμε όμως είναι ότι ο κ. Πάζιος δεν έδειξε απολύτως κανένα ενδιαφέρον  γιατί ένας έλληνας σύρεται στα αλβανικά δικαστήρια, γιατί ήθελε να ευπρεπίσει ένα μνημείο Ελλήνων πεσόντων.   

Ζήτω η ειρωνική συμβίωση της νέας τάξης πραγμάτων, χωρίς ιστορία και έθνη…

Ακολουθεί όλη η συνέντευξη στα αλβανικά

Pazios: Kufijtë detarë, nuk ka negociata të reja

» Dërguar më: 03/04/2012 - 09:09

Thimi Samarxhiu

Pala greke nuk ka as predispozicionin më të vogël të vërë në dyshim vendimin e Gjykatës Kushtetuese. Por, është e qartë se duhet gjetur një mënyrë që të përballohet stanjacioni në të cilin është futur kjo çështje”. Kështu shprehet Nikolaos Pazios, Ambasadori i Greqisë në Shqipëri, në një intervistë ekskluzive për “Gazetën Shqiptare”, i pyetur në lidhje me Marrëveshjen Detare mes Shqipërisë dhe Greqisë. Pazios deklaron gjithashtu se, qeveria greke është e hapur për të pritur propozimet e palës shqiptare. Ndërkaq, i pyetur se çfarë është “Epiri i Veriut”, Ambasadori Grek në Tiranë ka deklaruar qartazi se mëshimi që u bëhet çështjeve të së kaluarës dhe shpesh interpretimi i Historisë sipas interesave dhe gjithashtu praktika e njohur e elementëve nacionalistë të përdorin historinë për qëllimet e tyre, jo vetëm që nuk janë të dobishme por përmbajnë edhe rreziqe. Ndërkohë, ambasadori Pazios nuk pranoi t’u përgjigjej pyetjeve mbi çështjen çame dhe aktualitetit politik.
Zoti Ambasador, ju së bashku me partnerë të tjerë grekë, keni zhvilluar Javën Kulturore Greke në Tiranë. Çfarë mund të na thoni më konkretisht për këtë aktivitet?
Të saktësoj këtu se emërtimi është “Pranverë e Kulturës Greke në Shqipëri” me kohëzgjatje prej dy javësh. Qëllimi ynë ishte, që gjatë muajit Mars, që siç mund ta dini është festa jonë kombëtare, të zhvillonim një sërë aktivitetesh që pasqyrojnë fusha me interes të përbashkët si dhe bashkëpunimin midis dy vendeve. Kemi të bëjmë me një përpjekje të re me tematikë të qartë nga artet (p.sh. pikturën, librin e kinematografinë), gjuhën (Konferencë Ndërkombëtare për studimet greko-shqiptare), marrëdhëniet dypalëshe (Konferencë Shkencore “Kriza ekonomike Europiane: Pasojat periferike të saj”) por, dhe nga jeta e përditshme (p.sh. kuzhinë greke me shefin e njohur Elia Mamallaki). Besojmë por dhe shpresojmë se kjo përpjekje do të nxisë interesimin e publikut dhe do të ndihmojë jo vetëm bashkëpunimin, por edhe njohjen më të mirë të dy popujve tanë.
Edhe pse për shumë shekuj, kulturat greke dhe shqiptare kanë bashkëvepruar dhe ndërvepruar mes tyre. A mendoni se ky aktivitet do të ndihmojnë akoma më shumë në njohjen e Greqisë tek shqiptarët?
Siç e theksuat, marrëdhëniet ndërkulturore ekzistojnë realisht dhe në kohë. Ato karakterizohen bile nga një dinamikë e veçantë viteve të fundit, përderisa tashmë ato përfshijnë edhe ecurinë europiane te Shqipërisë. Rrjedhimisht, sot ekzistojnë më shumë arsye në krahasim me të kaluarën që justifikojnë informimin e ndërsjellë, por edhe identifikimin dhe promovimin e atyre elementeve që i bashkojnë vendet tona. Kjo është arsyeja kryesore që shpjegon edhe pjesëmarrjen shqiptare në çdo aktivitet.
Zoti Ambasador, Greqia prej shumë muajsh është përfshirë në një prej krizave më të rënda ekonomike. Në analizën tuaj, cila do të jetë e ardhmja e Greqisë?
Kriza ekonomike së cilës ju i referoheni nuk ka thjesht dimension grek, por edhe një aspekt veçanërisht të rëndësishëm europian sepse godet drejtpërsëdrejti edhe vende të tjera europiane, në forma të ndryshme sipas kushteve të secilit vend. Rrjedhimisht, përballimi i kësaj krize kërkon bashkëpërgjegjësi dhe bashkëpunim në kohë. Për më tepër, kapërcimi i kësaj krize do të lehtësonte edhe zgjidhjen e pasojave të saj të dhimbshme ekonomike dhe sociale, duke hapur perspektiva të reja jo vetëm për Greqinë dhe për ata që e përzgjodhën atë vend për të jetuar, por edhe për rajonin tonë dhe në përgjithësi për Europën. Është e kuptueshme se do të krijojë njëkohësisht mundësi të reja bashkëpunimi, por dhe përgjegjësie në të gjitha fushat që kanë rëndësi jo vetëm ekonomike por dhe më gjerë, sociale dhe politike. Konsiderohet si sukses tashmë bashkëpunimi i partive për të avancuar së bashku reformat e nevojshme, por dhe për të zbatuar vendimet që janë marrë. Rezultatet e deri sotshme, si p.sh ulja e konsiderueshme e defiçitit financiar, avancimi i ndryshimeve strukturore, nisja e programeve të privatizimeve dhe garantimi i huamarrjes për vendit, përbëjnë zhvillime pozitive që na lejojnë të jemi optimistë për të ardhmen. Është e kuptueshme sigurisht se këto përpjekje duhet të vazhdojnë.
A mendoni se kriza greke do të ndikojë dhe në Shqipëri duke marrë parasysh faktin që gati 1 milion shqiptarë jetojnë në Greqi?
Siç ndodh me çdo krizë në një vend, edhe kriza e sotme ka prekur të gjithë popullsinë. Pra, është normale që u intereson direkt dhe ka pasoja për të gjithë banorët. Por, nënvizoj këtu vetëm masat shtrënguese ekonomike për sa i përket nivelit të rrogave dhe pensioneve si dhe shtimit të papunësisë, sidomos në radhët e të rinjve, por nuk po shohim ndërkohë një dyndje emigrantësh Shqiptarë që dëshirojnë të kthehen.
Zoti Ambasador, një prej çështjeve më të debatuara mes Greqisë dhe Shqipërisë është ajo e “Marrëveshjes Detare”. Nga pala greke ajo është cilësuar si një marrëveshje e përsosur, ndërsa Gjykatën Kushtetuese e Shqipërisë e ka rrëzuar atë. Cili është komenti juaj për këtë debat? Në dijeninë tuaj a kanë rinisur negociatat?
Ju kujtoj që kjo Marrëveshje është nënshkruar nga ministrat e Jashtëm të dy vendeve. Njëkohësisht, ratifikimi i saj nuk ka avancuar për shkak të vendimit të njohur të Gjykatës Kushtetuese të Shqipërisë. Pala greke nuk ka as predispozicionin më të vogël të vërë në dyshim këtë vendim. Por, është e qartë se duhet gjetur një mënyrë që të përballohet stanjacioni në të cilin është futur kjo çështje. Për sa më përket mua, nuk jam në dijeni që të kenë filluar negociatat dhe çështja mbetet e hapur. Pra, besoj se është shumëfish e dobishme të gjendet një zgjidhje e cila mund të shërbejë si nxitje për avancimin e bashkëpunimit dhe në fusha të tjera. Në lidhje me këtë, propozimet e palës shqiptare janë të mirëpritura.
Kohët e fundit është folur për një tjetër marrëveshje mes Greqisë dhe Shqipërisë për sa i përket varrezave të ushtarëve grek në Shqipëri. Zyrtarisht ju si Ambasador, çfarë mund të na thoni për këtë marrëveshje?
Marrëveshja që ju i referoheni ka të bëjë me krijimin e varrezave ushtarake dhe nuk është aspak e kohëve të fundit, përderisa negociatat zgjatën për një periudhë të gjatë kohe dhe nënshkrimi dhe ratifikimi i saj u bënë para pothuaj dy vjetësh. Kemi të bëjmë me një marrëveshje që ka rëndësi të veçantë sepse trajton një çështje delikate dhe jo të zakonshme humanitare, pra çështjen e varrimit të të rënëve grekë në Shqipëri në fillimet e Luftës së Dytë Botërore. Është një çështje karakteri etik dhe respekti ndaj të vdekurve, e cila kishte mbetur pezull për shumë vite. Në këtë Marrëveshje parashikohen procedura konkrete nga një Komision i Përbashkët për rregullimin përfundimtar të çështjes.
Le të kthehemi pak pas në kohë. Ngjarja tragjike ku mbeti i vdekur Aristotel Guma ndezi dhe një herë gjaqet mes minoritetit grek dhe shqiptarëve. Tashmë që kanë kaluar gati 2 vjet nga kjo ngjarje, a mund të jepni një koment të ftohtë për të?
Ngjarja me vrasjen e Aristotel Gumës ishte me të vërtetë tragjike, siç është tragjike çdo ngjarje që çon në vdekje njerëz të rinj në moshë dhe bile, në ato kushte që ndodhi. Para kësaj ngjarjeje besoj se shumë prej atyre që u thanë para pothuaj dy vjetësh ndriçohen prej një drite tjetër dhe zbehen. Unë nga ana ime mbaj shënim deklaratat që bëri atëherë kryeministri shqiptar si dhe vendimin e dënimit që dha gjykata kompetente shqiptare. Por, nuk konsideroj se në rastin konkret ngrihet problemi i një “përplasjeje” midis minoritetit grek dhe shqiptarëve siç theksoni, sepse pos të tjerave, flasim për qytetarë shqiptarë që jetojnë në të njëjtin vend.
Çfarë është për ju “Epiri i Veriut” dhe “Rezoluta për Autonominë” e tij?
Siç e dini shumë mirë, Ballkani është një rajon që ka vuajtur shumë prej ndërhyrjeve nga jashtë, prej shtypjes dhe mungesës së demokracisë, prej luftërave dhe përplasjeve. Pikërisht, për të përballuar ato faktorë që historikisht kanë trazuar rajonin tonë, unë besoj se bashkëpunimi mbi baza të barabarta, bashkekzistenca paqësore dhe integrimi europian përbëjnë ato premisa që garantojnë një të sotme pa re në qiell dhe një të ardhme më të mirë. Në këtë kuptim, mëshimi që u bëhet çështjeve të së kaluarës dhe shpesh, interpretimi i historisë sipas interesave dhe gjithashtu praktika e njohur e elementëve nacionalistë të përdorin historinë për qëllimet e tyre, jo vetëm që nuk janë të dobishme, por përmbajnë dhe rreziqe. Rrjedhimisht, do të duhet që dikur të mbizotërojë vlerësimi gjakftohtë i realitetit, mospjesëmarrja në çdo lloj tensioni dhe njëkohësisht promovimi dhe pranimi në praktikë të atyre elementëve që garantojnë zhvillimin, përparimin dhe stabilitetin politik të Ballkanit të shumëvuajtur.
Kohët e fundit përfaqësuesit e minoritetit grek në Shqipëri janë përfshirë në debate dhe kontradikta. Cili është opinioni juaj për këto zhvillime?
Shprehja e mendimit ndryshe është një element i domosdoshëm i demokracisë, ashtu sikundër është dhe pranimi i shprehjes së lirë dhe pa pengesa të pikëpamjeve të kundërta. Pra, nuk duhet të përbëjnë surpriza për ne, përderisa eksperienca ka treguar se kur nuk ekzistojnë pikëpamjet e kundërta, atëherë me siguri do të shfaqen probleme. Nga ana tjetër, minoriteti grek ka prezencë, ka përfaqësim politik, por ka edhe propozime. Kuptohet se ndërthurja e këtyre dy elementeve është e nevojshme, në mënyrë që këto propozime të zbatohen në praktikë dhe të ekzistojnë ato garanci që do të sanksionojnë të drejtat minoritare dhe në kuptimin më të gjerë edhe jetesën dhe përparimin e elementit minoritar. Gjithçka gjykohet nga rezultati dhe besoj se jeni në një mendje me mua se bashkimi bën fuqinë.
Komenti juaj për dënimin e kreut të OMONIA-s, Naum Disho dhe arratia e tij...
Është për mua çështje parimore që të mos komentoj vendime të drejtësisë shqiptare, për më tepër kur akoma është pezull gjykimi i të gjitha aspekteve të një çështjeje të cilën unë e ndjek me vëmendje të veçantë.