Χορταίνουμε με το χουλιάρι άδειο!

Σχόλιο του Παναγιώτη Μπάρκα στην εισήγηση του Ν. Λυγερού «Στρατηγική Βόρειος Ήπειρος»

Η εισήγηση του κ. Νίκου Λύγερου στην ημερίδα της Νέας Δημοκρατίας «Βόρειος Ήπειρος Παρελθόν, Παρόν και Μέλλον», έτυχε μεγάλης προβολής και θετικού σχολιασμού από τα βορειοηπειρωτικά site. Πιστεύουμε πως ο λόγος αυτού του «ενθουσιασμού» είναι ότι μας θεωρεί παράγοντα στις εξελίξεις και ότι μας βγάζει από την περιθωριοποίηση που πιστεύουν πολλοί ότι ανήκουμε ως κοινότητα. Στο άρθρο του ο κ. Π. Μπάρκας συμφωνεί πως είμαστε παράγοντας αλλά θεωρεί πως οι βορειοηπειρωτική κοινότητα όχι μόνο δεν το «εκμεταλλεύτηκε» αλλά δεν το προσέγγισε ποτέ  έτσι. Το επιβεβαιώνει (και το υπογραμμίζουμε) με το γεγονός ότι δεν είμαστε στην ατζέντα της Ε.Ε. για την πρόσκληση της Αλβανίας αφού στα περίφημα 11 σημεία-όρους της Ε.Ε. δεν συμπεριλαμβάνεται σε κανένα από αυτά η ελληνική μειονότητα.

Διαφωνούμε όμως με τον τρόπο που προσεγγίζει τον παράγοντα Ορθόδοξη Εκκλησία γιατί 1) Μπορεί να είναι στοιχείο της εθνικότητας αλλά η αποστολή της εκκλησίας είναι (ή τουλάχιστον θα έπρεπε να ήταν) πέρα και πάνω από την πολιτική, και 2) η εκκλησία δεν μπορεί ούτε να αλβανοποιηθεί ούτε να ελληνοποιηθεί, το γεγονός ότι ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος κράτησε κάποιες αποστάσεις από αυτά τα θέματα, είχε σαν αποτέλεσμα να κατηγορηθεί από αλβανούς ότι ελληνοποιεί την Ορθόδοξη Εκκλησία και από κάποιους Έλληνες ότι την αλβανοποιεί. Ένα από τα θέματα που χωράει ίσως κάποια συζήτηση είναι στο κατά πόσο θα έπρεπε να προστατευτεί παραπάνω το ελληνικό στοιχείο γιατί αυτό είναι που βρίσκεται σε εχθρικό περιβάλλον και διώκεται.       

Ο τίτλος «Χορταίνουμε με το χουλιάρι (κουτάλι) άδεια» είναι δικός μας.  

Στη συνέχεια το άρθρο του Δρ. Παναγιώτη Μπάρκα

Παρακολούθησα με ιδιαίτερη προσοχή την εισήγηση του κυρίου Ν. Λυγερού «Στρατηγική Βόρειος Ήπειρος» στην εκδήλωση που οργάνωσε για τον ελληνισμό της Βορείου Ηπείρου η ΝΔ στο Κάραβελ στις 8.4.2012.

Εξαρχής θέλω να επισημάνω ότι «η λύση» του Βορειοηπειρωτικού που προτείνει, στο πλαίσιο ένταξης  της Αλβανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ένταξη η οποία είναι δεδομένη λόγω της γεωστρατηγικής λογικής της Ευρώπης, όπου η ε.ε. μειονότητα αποτελεί τον αποφασιστικό παράγοντα, είναι εξωπραγματική. Το επίπεδο ανάλυσης του κ. Λυγερού είναι εντελώς διαφορετικό με την συγκεκριμένη πραγματικότητα της εθνικής ελληνικής μειονότητας στην Αλβανία.

Δεν μπορούμε όμως να μη χαιρετίσουμε τον ομιλητή. Μετά από τη δεκαετία του πενήντα του 20^ο αι, όπου το εθνικό μας θέμα έπαιξε για τελευταία φορά πραχτικά στη διεθνή σκακιέρα ως θέμα που απαιτούσε λύση από διεθνείς παράγοντες και σε διεθνείς κανόνες παιγνιδιού, το ξανά εντάσσει στη λογική των διεθνικών ευρωπαϊκών εξελίξεων, ή της γεωστρατηγικής στη λογική της Ενωμένης Ευρώπης.

 Αυτή είναι μια θετική προσέγγιση, διότι όχι μόνο δίνει μια διεθνή διάσταση στο θέμα μας, αλλά αυτή αφορά το εντάσσει στο σύγχρονο όραμα ευρωπαϊκών εξελίξεων. 

Έχει βέβαια σημασία για το γεγονός ότι σχεδόν σε όλη την μεταπολίτευση στην Αλβανία οι φορείς χάραξης της εθνικής μας πολιτικής ακολούθησαν ένα πλαίσιο αποπροσανατολισμού που κινούνταν από την αναχρονική εθνικιστική απομόνωση της ε.ε.μ. μέχρι την ενσωμάτωση στην Αλβανική κοινωνία αγνοώντας και απωθώντας την εθνική ταυτότητα, (δλδ αφομοίωση) ή τη άμορφη συγχώνευση του βορειοηπειρωτικού ελληνισμού στην ελληνική κοινωνία.

Στη γεωστρατηγική προσέγγιση του κ.Λυγερού, η ένταξη της Αλβανίας στην Ε.Ε, όπως και των Σκοπίων, Σερβίας και Μαυροβουνίου, είναι αναπόφευκτη. Οι λόγοι θα πρέπει να αναζητηθούν στο γεγονός ότι η Ε. Ένωση θέλει να κλείσει την τοπολογική τρύπα που δημιουργούν στη γεωγραφία των ορίων της οι προαναφερόμενες χώρες και να κλειδώσει την Αδριατική  και τη Μεσόγειο. Να μη έχει έτσι ανοιχτά ή γεωστρατηγικά σύνορα στο εσωτερικό της (τοπολογική τρύπα = γεωστρατηγικά σύνορα). Τόσο το περισσότερο όταν στην ίδια περιοχή η Τουρκία διεκδικεί και έχει μια από τις ισχυρότερες στρατιωτικές βάσεις στη Μεσόγειο, αυτή της Αυλώνας και οι ΗΠΑ διεκδικούν επίσης παρουσία στην Αλβανία, Σκόπια και Κοσσυφοπέδιο.  

Για το Λυγερό το ατού της Αλβανίας για ένταξη στην Ευρώπη είναι η ύπαρξη της Βορείου Ηπείρου και το Ελληνικό χριστιανικό της στοιχείο.

Είναι γεγονός ότι η Ε.Ε αποτελεί μια χριστιανική οντότητα. Όπως επίσης, είναι γεγονός ότι η Αλβανία είναι μία πολυθρησκευτική χώρα με επικρατέστερο το μουσουλμανικό θρήσκευμα.

Η συγκεκριμένη ιδιαιτερότητα, ότι το θρήσκευμα δεν αποτελεί βασική προϋπόθεση καλλιέργειας της αλβανικής εθνικότητας, διακρίνει τον αλβανικό εθνικισμό, από τους υπολοίπους εθνικισμούς στη Βαλκανική και την Ευρώπη.

Ωστόσο, τόσο διαχρονικά, από τότε που ιδρύθηκε ως κράτος, όσο και σήμερα, επιδιώκει να παρουσιάζει προς τη δύση ένα χριστιανικό ορθόδοξο και όχι καθολικό προφίλ.(Δεν γίνεται λόγος για μουσουλμανικό προφίλ, ανεξαρτήτως της πλειοψηφία του). Επέλεξε την ορθοδοξία, (και όχι τον καθολικισμό), διότι λόγω μακράς συμβίωσης με τον μουσουλμανισμό στην Οθωμανική Αυτοκρατορία επιτρέπει στον δεύτερο την εύκολη διατήρηση της κυριαρχίας επί του ορθόδοξου στοιχείου στο εσωτερικό της χώρας. Επιτυγχάνεται αυτό πιο εύκολα και λόγω του ο, τι το ορθόδοξο στοιχείο, όταν πρόκειται για τον καλύτερο εθνικό αυτοπροσδιορισμό των Αλβανών, (που είναι ο ανθελληνισμός), το ορθόδοξο στοιχείο ταυτίζεται με τον ελληνισμό. Από την άλλη πλευρά, ο συγκεκριμένος συσχετισμός επιτρέπει στην Αλβανία να έχει χωρίς εσωτερικές αντιδράσεις ουσιαστικές και πολύπλευρες σχέσεις με τον μουσουλμανικό κόσμο. (Γεωστρατηγικά σημαίνει ότι η Τουρκία, από τη στιγμή που η ίδια δεν μπορεί να ενταχτεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση  έχει, έχει κάθε λόγο και δυνατότητα να μη επιτρέπει πραχτικά ούτε την Αλβανία.)

 Από την ανάλυση αυτή κρατούμε το στοιχείο ότι η ορθόδοξη χριστιανική ταυτότητα της Αλβανίας προς τη Δύση, στο εσωτερικό της χώρας διατηρεί δευτερεύον ρόλο και φανερώνει εξάρτηση από το μουσουλμανικό θρήσκευμα, παρουσιάζοντας ταυτόχρονα υποβάθμιση αναφορικά με την Αλβανική εθνική υπόσταση.

Κατά την προσέγγιση Λυγερού, λοιπόν, το ατού της Αλβανίας για να ενταχτεί στην Ε. Ε είναι γεωγραφικά η Βόρειος Ήπειρος και ουσιαστικά το Χριστιανικό της στοιχείο, το οποίο έχει ακόμα ένα χαρακτηριστικό,- είναι και ΕΛΛΗΝΙΚΟ !!!

Κάνουμε εδώ την διευκρίνιση ότι τουλάχιστον στη σημερινή πραγματικότητα αυτό δεν είναι αληθές. Το αλβανικό χριστιανικό στοιχείο στη γεωγραφία της Βορείου Ηπείρου αγγίζει σχεδόν το 50 τοις εκατό. Από την άλλη πλευρά, το ελληνικό ορθόδοξο στοιχείο είναι διοικητικά  προσκολλημένο στην Αυτοκέφαλη Ορθόδοξη Εκκλησία της Αλβανίας και ποτέ τα 20 τελευταία χρόνια δεν έχει γίνει κάποια προσπάθεια αναγνώρισης του ελληνικού στοιχείου ως ξεχωριστή θρησκευτική οντότητα. (Κάτι που θα μας οδηγούσε στην μονομερή αναγνώριση της  ε.ε. μειονότητας στην Αλβανία στην Κοινωνία των εθνών (1923) από αλβανικής πλευράς, ως ελληνόφωνη ορθόδοξη κοινότητα). Που σημαίνει ότι de Jure έχουμε μια αλβανοποίηση του ελληνικού ορθόδοξου στοιχείου. Εκείνο όμως που κάνει πιο έκδηλη την υπερίσχυση του αλβανικού ορθόδοξου στοιχείου και στο τμήμα της Βορείου Ηπείρου, ή και σχετικά de facto αλβανοποίησή του, είναι η πολυπληθή φυγή των Ελλήνων ορθοδόξων προς Ελλάδα.

Άρα, λοιπόν με το ατού του χριστιανικού θρησκεύματος, δεν έχουμε το απαιτούμενο ειδικό βάρος και ρόλο, ως ελληνική μειονότητα. 

Να εξετάσουμε  λίγο το θέμα από την εθνική πλευρά.

Ο κ. Λυγερός αναφέρει ότι ο Ελληνισμός θα πρέπει να υπάρχει δυναμικά εθνικά εκεί, δλδ στη Βόρειο Ήπειρο. Δεν έχει υπόψη του απλώς το δημογραφικό όγκο, αλλά αναφέρεται σε άλλα σημαντικά στοιχεία διεθνών προδιαγραφών. Σημαντικό είναι η διεκδίκηση εθνικών δικαιωμάτων από τα Τίρανα και τους διεθνείς οργανισμούς, η διατήρηση της εθνικής ταυτότητας.

Να πούμε ότι τα τελευταία χρόνια κανένα ουσιαστικό εθνικό θέμα δεν διεκδικούμε από τα Τίρανα, με αποτέλεσμα να βγούμε εντελώς από την ατζέντα και των εκθέσεων των διεθνών οργανισμών. Από την άλλη τα Τίρανα, εκμεταλλευόμενα τους δικούς μας εκπροσώπους στις πολιτικές δομές του αλβανικού κράτους, είτε εκπροσωπούν την ΟΜΟΝΟΙΑ, είτε είναι σε αλβανικά κόμματα, συμπεριλαμβανομένου και του ΚΕΑΔ, δηλώνει ότι η ε.ε. μειονότητα χαίρει όλων των δικαιωμάτων, χωρίς αντεπιχείρημα

Μάλιστα, αν προσέξουμε την πολιτιστική κληρονομιά, (Κάτι το οποίο έδωσε το δικαίωμα στη Σερβία να έχει ένα γερό ατού παρουσίας στο Κοσσυφοπέδιο), οι παραχωρήσεις που η ε.ε. μειονότητα κάνει προς την Αλβανική πλευρά είναι χωρίς προηγούμενο και σε τέτοιο σημείο που δικαιολογεί πλήρως τους αλβανικούς ισχυρισμούς ότι ήρθαμε εδώ κάπου τον 17^ο -18^ο αιώνα.

Ο κ. Λυγερός αναλύει και έναν άλλο σημαντικό παράγοντα διεκδίκησης γεωστρατηγικού ρόλου: την επίτευξη της ενότητας μας. Την βλέπει σε δύο επίπεδα.

Πρώτο. Μας λέει ότι  «Κρέντο της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι το- μας ενώνει η διαφορά μας»… ‘Όταν δεχόμαστε ότι υπάρχει διαφορά, συνεχίζει, - τότε μπορούμε να εφαρμόσουμε στρατηγικές» Η Ευρώπη λοιπόν, διαφορετικά από τις ΗΠΑ, είτε την πρώην Σ.Ε, δέχεται τη διαφορά σε επίπεδο γλώσσας, πολιτισμού εθνικότητας και πάνω σ΄ αυτή τη διαφορά πετυχαίνει την ενότητα.  Εμείς, οι Έλληνες Βορειοηπειρώτες, αφού πρώτα πετύχαμε με τα χέρια μας τη διάσπαση, διότι δεν αποδεχτήκαμε την διαφορετική άποψη και θέση, ούτε δλδ και αυτή την διαφορετικότητα, τώρα φωνάζουμε για ενότητα για να έχουμε περισσότερη διχόνοια….

Το δεύτερο επίπεδο αφορά τον ορισμό του «αντίπαλου δέους» για την καλύτερη γνώση του εαυτού σου, τον καλύτερο εθνικό αυτοπροσδιορισμό σου με αποτέλεσμα την καλύτερη εθνική ενότητα.

Είναι γεγονός ότι το Ελληνικό Γένος και όχι μόνο, επικράτησε σε αυτοκρατορικούς αφανισμούς και σταυροφορίες διότι έβρισκε συνεχώς τη διαφορά με τους αντιπάλους και εχθρούς του, πετυχαίνοντας έτσι την εσωτερική του ενότητα. Είναι γνωστή λόγου χάρη ελληνική αντίδραση στο κύμα των σταυροφοριών που κατέλυσαν ακόμα και την Πόλη. Το Βυζάντιο «στεγάστηκε» τότε στην Ήπειρο, επειδή εδώ οι Έλληνες ενώθηκαν με πρόσταγμα την διαφορετικότητα:-εμείς και οι ξένοι. Ξανά από την Ήπειρο ξεκίνησε την πορεία της η νεοελληνική ιδεολογία που ενέπνευσε  την επανάσταση του 1821 και την ίδρυση του ελληνικού εθνικού κράτους. Ξανά η ιδεολογία αυτή αναζήτησε τη διαφορά ανάμεσα στο Ελληνικό Γένος και την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Το ίδιο έκαναν επίσης οι Γερμανοί λόγιοι για να αντικρούσουν τα στρατεύματα του Βοναπάρτη στις αρχές του 19^ου (που οδήγησε στη συνέχεια στην ιδεολογία του εθνικού φυλετικού κράτους και της υπεροχής της γερμανικής άριας φυλής). Το ίδιο συνεχίζουν να κάνουν από τον 19^ο αιώνα μέχρι σήμερα οι Αλβανοί που αυτόπροσδιορίζονται εθνικά με βάση την αντιπαράθεση εμείς και οι γείτονες ορθόδοξοι, κυρίως οι Έλληνες.

Η εθνική ελληνική μειονότητα όμως τι κάνει;!! Βλέπει ως αντίπαλο τον ομοεθνή της και συμμαχεί με εκείνον το παράγοντα που αποτελεί την απειλή της. (!!!) ( Η ιστορία διδάσκει ότι της de facto Άλωσης της Πόλης προηγήθηκαν παρόμοιες καταστάσεις)  Και το κάνει για την καλύτερη ενότητα «της ιδεολογικής» ομάδας. Μάλιστα, η διαίρεση, στην ουσία διάσπαση, δεν έχει καν ιδεολογικά κίνητρα. Έχει συχνά οικονομικά κίνητρα. Και επειδή αυτά εξασφαλίζονται στην εκάστοτε συγκεκριμένη ομάδα Ελλήνων από τις κρατικές δομές, (απ΄ όπου εμείς θα πρέπει να διεκδικούμε εθνικά δικαιώματα), η εκάστοτε ομάδα συνεργάζεται με την εκάστοτε κυβέρνηση των Τιράνων. Και για να έχει καλύτερη οικονομική μεταχείριση δείχνει περισσότερο ζήλο αντιπαλότητας  κατά  των  «εθνικών» της αντιπάλων.

Συνεπώς, ευχάριστη η ανάλυση του κ. Λυγερού, αλλά εκτροχιασμένοι εμείς από την πορεία που χαράζει αυτή η προσέγγιση. Αν κάποτε η Αλβανία ενταχτεί στην Ε. Ενωση, η εθνική ελληνική μειονότητα θα αποτελεί μια ασήμαντη κοινότητα, την οποία η ένταξη θα την κάνει πιο ασήμαντη και την αφομοίωσή της στην αλβανική κοινωνία πιο εύκολη. Και το πρόβλημα εστιάζεται απλώς και μόνο στον εσκεμμένο αποπροσανατολισμό των πολιτικών μας.

Παναγιώτης Μπάρκας                     

για Βόρειοηπειρώτη

  

Αργυρόκαστρο 14.04.2012