Σε πολύ καλό κλίμα ο Ελληνοαλβανικός διάλογος μεταξύ … ενός πρέσβη και του πρώην πρωθυπουργού της Αλβανίας

Ο κ. Αλ.  Μαλιάς, είναι γνωστός όχι μόνο στην βορειοηπειρωτική κοινότητα, από τη θητεία του στην Ελληνική Πρεσβεία στα Τίρανα αλλά και στο πανελλήνιο από την παρουσία του στις Η.Π.Α. και γιατί θεωρείται από τις σημαντικότερες προσωπικότητες της ελληνικής διπλωματίας. Σε άρθρο του που είχε γράψει τον περασμένο Φεβρουάριο, για τις ελληνοαλβανικές σχέσεις (εδώ), απάντησε – σχολίασε ο πρώην πρωθυπουργός της Αλβανίας κ. Παντελή Μάικο (εδώ). Το άρθρο του Μάικο φιλοξενήθηκε από όλες τις μεγάλες εφημερίδες στην Αλβανία, παρουσιάζοντας το μάλιστα άλλοι ως επίθεση του Μάικο στον Μαλιά και στην εξωτερική πολιτική της Ελλάδος και άλλοι ως ένα φιλικό διάλογο.  

   

 Ο κ. Μάλιας επανήλθε με νέα άρθρο για να εκφράσει την ικανοποίηση του - έστω για αυτό το διάλογο - και να απαντήσει στον κ. Μάικο που λέει ότι είναι λάθος να «μεκεδονοποιείται» η εξωτερική πολιτική της Ελλάδος.

Στη συνέχεια όλο το  άρθρο του κ. Μαλιά  όπως δημοσιευτηκε στην "Μεταρρύθμιση"

Απάντηση στον πρ. πρωθυπουργό της Αλβανίας: Επιτέλους, αρχίσαμε να συζητάμε

Αλέξανδρος Μαλλιάς, 09/04/2012
Δεν αποτελεί έκπληξη ότι ο πρώην Πρωθυπουργός και Υπουργός Άμυνας της Αλβανίας κ. Παντελή Μάικο ήταν ο πρώτος που έκανε ένα μεγάλο βήμα και απάντησε στο άρθρο μου στην ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ, που αναδημοσιεύθηκε αυτούσιο στην εφημερίδα των Τιράνων ΓΚΑΖΕΤΑ ΣΚΙΠΤΑΡΕ και της Πρίστινας ΚΟΧΑ ΝΤΙΤΟΡΕ.
Ο κ. Μάικο, ένας έντιμος πολιτικός, ήταν πρωθυπουργός της Αλβανίας όταν στις αρχές του 1999 ανέλαβα πρέσβης στα Τίρανα. Τον εκτιμώ και τον σέβομαι. Για μένα είναι θετικό και ενθαρρυντικό ότι επιτέλους αρχίσαμε να συζηταμε. Έστω και μέσα από τις σελίδες των εφημερίδων. Ο αξιότιμος κ. Παντελή Μάικο ήταν ο πρώτος που πηρέ την σκυτάλη. Μακάρι να τον ακολουθούσουν και άλλοι στα Τίρανα και στην Αθήνα.
Ναι άρχισε ένας διάλογος. Έστω και αν εφημερίδες στα Τίρανα τον παρουσιάζουν ως πολεμική. Τι να κάνουμε; Είναι και αυτή μια παθογένεια του πλέγματος των Έλληνο-Αλβανικών σχεσεων. Για την οποία είχα ήδη αναφερθεί στο άρθρο μου. Αλήθεια, δεν μπορούμε να συζητάμε, να συμφωνούμε ή να διαφωνούμε, χωρίς να γινόμαστε δυσάρεστοι;
Θα επαναλάβω αυτό που είπα σε ομιλίες μου στα Τίρανα, πριν από μερικές μέρες, κατά τη διάρκεια δυο Διασκέψεων που οργάνωσε το Αλβανικό Ινστιτούτο Διεθνών Μελετών: Η Ελλάδα και οι Έλληνο-Αλβανικές σχέσεις έχουν δύσκολο για να μην πω αρνητικό τύπο στα Τίρανα. Αυτό με απασχολεί και με ανησυχεί.
Διάβασα και ξαναδιάβασα προσεκτικά το άρθρο του φίλου κ. Μάικο. Πολεμική δεν είδα. Αντίθετα στα γραφόμενα του βλέπω έναν εξέχοντα Αλβανό πολιτικο, πρώην Πρωθυπουργό, να συμμερίζεται τις ανησυχίες μου για την πορεία των σχέσεων μας. Αυτό είναι το κύριο συμπέρασμα.
Βεβαία, στο κείμενο του υπάρχουν ερωτηματικά, κρίσεις και διαφορετικές προσεγγίσεις. Το κύριο όμως μήνυμα είναι ταυτόσημο με το δικό μου. Προβληματισμός για τη πορεία των σχέσεων των δυο χώρων μας. Ίσως να οφείλονται στην μετάφραση, ίσως όχι. Υπάρχουν όμως και κάποιες παρεξηγήσεις ή παρανοήσεις.
Η σοβαρότερη, κατά τη ταπεινή μου γνώμη, είναι αυτή που αφορά στην εκτίμηση μου ότι το Κόσσοβο είναι ο νεώτερος γείτονας μας. Ε, δεν αλλάζω γνώμη. Ναι είναι γειτονική χώρα με την οποία όμως δεν έχουμε κοινό σύνορο διότι παρεμβάλλεται η πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας. Γείτονας δεν σημαίνει κατ΄ανάγκη όμορος χώρα. Έχουμε συνηθίσει να αποκαλούμε την περιοχή μας «βαλκανική γειτονιά». Με την έννοια αυτή, η Δημοκρατία του Κοσσόβου είναι, όπως άλλωστε και η Σερβία, στη γειτονιά μας. Εύχομαι τώρα να αρθεί αυτή η παρεξήγηση.
Συμφωνώ απόλυτα με τον Παντελή Μαικο για τις σχέσεις της Σερβίας με τον Αλβανικό παράγοντα σαν αποτέλεσμα της αναβλητικότητας και ατολμίας της Αθήνας σε σχέση με την αναγνώριση του Κοσσόβου. Εδώ και ένα χρόνο επιχειρηματολογώ δημόσια, αφού όμως πρώτα, όπως όφειλα, υπέβαλα συγκεκριμένες προτάσεις στη Κυβέρνηση μου. Επειδή δε κάποιος μπορεί να πει ότι αυτά τώρα τα γραφώ επειδή έχω συνταξιοδοτηθεί απαντώ: την πρόταση αυτή είχα κάνει ήδη από τις αρχές του 2008 από την θέση τότε του πρέσβη της Ελλάδος στην Ουάσιγκτον. Την συνοψίζω: «Να προχωρήσει η Ελλάδα στην αναγνώριση του Κόσσοβου εφόσον διασφαλίσει τα συμφέροντα της και εξασφαλίσει ανταλλάγματα». Ταξιδεύοντας συνεχώς στη βαλκανική μας γειτονιά βλέπω, δυστυχώς, την Ελλάδα να χάνει συνεχώς έδαφος στις σχέσεις της με τον Αλβανικό παράγοντα. Με ανησυχούν τα ευρήματα πρόσφατων δημοσκοπήσεων στην Αλβανία.
Αναφορικά τώρα με την Συμφωνία για την Οριοθέτηση της Υφαλοκρηπίδας και των Θαλασσίων Ζωνών( συντομευμένος τίτλος).
Σέβομαι τους θεσμούς της Αλβανίας. Γιαυτό στο κείμενο μου δεν αναφέρθηκα στο Συνταγματικό Δικαστήριο. Δέχομαι την τόση λεπτή και προσεκτική αναφορά του κ. Μαικο στο «εντός παρενθέσεως θαυμαστικό» για την ομοφωνία της απόφασης. Για την Ελλάδα, με τους ίδιους όρους ευαισθησίας και λεπτότητας , θα μπορούσε να υπάρχει και ένα «εντός παρενθέσεως ερωτηματικό».
Η πραγματικότητα, με πολιτικούς και διπλωματικούς όρους, είναι ότι η Αλβανία υπόγραψε μια Συμφωνία με την Ελλάδα από τη οποία, για λόγους που την αφορούν, υπαναχώρησε. Πρέπει συνεπώς να βρει τη χρυσή τομή μεταξύ της αρχής pacta sunt servanta ( στην Αλβανική γλώσσα και πρακτικη θα χρησιμοποιούσα την λέξη μπέσα ) και των εσωτερικών θεσμικών διαδικασιών.
Επιπλέον, απορία προκαλεί σε μένα το «ρητορικό» ερώτημα -υπαινιγμός για την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου που έθεσε δημόσια, με πολιτικούς προφανώς όρους, ο πρώην Υπουργός Άμυνας της Αλβανίας κ.Luan Rama προς τον Πρόεδρο του Σοσιαλιστικού Κόμματος της Αλβανίας k.Edi Rama κατά την διάρκεια του Επετειακού Συνεδρίου του Κόμματος της Ένωσης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ( Τιρανα,31 Μάρτιου ). Ήμουν πάρων.
Στο άρθρο μου έχω κάνει συγκεκριμένη πρόταση. Θα ήμουν ευτυχής να μελετηθεί σοβαρά τόσο από την Κυβέρνηση της Ελλάδας που θα σχηματισθείι μετά τις επικείμενες εκλογές, όσο και από το Υπουργείο Εξωτερικών της Αλβανίας.
Θα ήθελα στο σημείο αυτό να θυμίσω ότι στις πολλές συναντήσεις και συζητήσεις μας ο κ. Παντελή Μάικο, ως Πρωθυπουργός της Αλβανίας, είχε δίκαια προσπαθήσει να ορίσει τις σχέσεις των δυο χώρων μας ως «σχέσεις εμπιστοσύνης» (confidential relations), όπως έλεγε. Επίσης, επί ημερών του, η Ελλάδα βαπτίστηκε «στρατηγικός εταίρος» της Αλβανίας. Δυστυχώς, σήμερα οι δυο εντός εισαγωγικών όροι έχουν χάσει το νόημά τους. Στερούνται ουσίας.
Εκεί όμως που, άθελα του ίσως, αδικεί τα γραφόμενα μου ο Παντελή Μάικο είναι όταν αναφέρεται στην δήθεν πρόταση ή σκέψη για «μακεδονοποίηση» των σχέσεων της Ελλάδας με τον αλβανικό παράγοντα. Και τούτο, παρά το γεγονός ότι στο άρθρο μου είχα προληπτικά κρούσει τον κώδωνα του κίνδυνου ότι αυτά που έγραφα δεν πρέπει να παρερμηνευτούν .
Τι υποστηρίζω; Ότι οι Αλβανοί της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας είναι και αυτοί «όμηροι» μιας αναχρονιστικής και οπισθοδρομικής πολιτικής ενός Σλαβομακεδόνα πρωθυπουργού που ονομάζεται Ν. Γκρούεφσκι. Ο οποίος, προτιμά να στήνει αγάλματα του Μεγάλου Αλέξανδρου και να αναπτύσσει την «νέα μακεδονική φάλαγγα», της οποίας πιστεύει ότι ηγείται, στη κεντρική πλατεία των Σκοπίων. Αντί της επίλυσης του θέματος του ονόματος, απαράβατο όρο σύμφωνα με το Τελικό Ανακοινωθέν του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι, για την ένταξη της χώρας του στην Βόρειο-Ατλαντική Συμμαχία.
Έχω υπόψη μου σειρά δημοσίων δηλώσεων Αλβανών που δημόσια επισημαίνουν αυτά. Κατά κανόνα όμως αποφεύγω να τους επικαλούμαι,
ακριβώς για να μην δημιουργούνται σκέψεις και συνειρμοί περί «συνωμοσιών», προσφιλείς διαχρονικά στην σλαβομακεδονική τάξη πραγμάτων των Σκοπίων.
Με όση λεπτότητα και ανθρωπινή ευαισθησία μπορώ, θα ήθελα να προτρέψω τους Αλβανούς φίλους να γυρίσουν τα φύλλα από το προσωπικό τους ημερολόγιο, όπως κάνω και εγώ, δεκατρία χρόνια πίσω. Ναι, ήταν ακριβώς τέτοιες μέρες του Απρίλη του 1999. Χάρις στην καλή συνεννόηση και συντονισμό Αθηνών και Τίρανων, η παρέμβαση της Ελλάδας προς την Κυβέρνηση των Σκοπιών ήταν αποφασιστικής σημασίας για το άνοιγμα των συνόρων με το Κόσσοβο, με αποτέλεσμα να ανακουφισθούν χιλιάδες κοσοβάροι πρόσφυγες .
Θυμάμαι σαν τώρα εκείνη τη συνάντηση στο Πρωθυπουργικό γραφείο, του κ. Παντελή Μάικο με τον Υπουργό Εξωτερικών της π. Γ.Δ.Μ., παρουσία του τότε Υπουργού Εξωτερικών της Ελλάδας. Ήταν μια από τις πολλές και βαθιά ανθρώπινες στιγμές και ιστορίες που μας δένουν. Περισσότερες, πάντως, από εκείνες που μας χωρίζουν. Σκοπίμως αποφεύγω να αναφερθώ στα πρωτοσέλιδα του Αλβανικού τύπου και στις δηλώσεις των Κυβερνητών της Αλβανίας για τη στάση τότε, του κοινού μας γείτονα, της π.Γ.Δ.Μ.
Πιστεύω ότι με την δημόσια παρέμβαση του πρώην Πρωθυπουργού κ. Παντελή Μάικο, απάντηση στο άρθρο μου στην ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ, άνοιξε ένας διάλογος.
Τον καλωσορίζω. Ας σταθούμε στα επιχειρήματα και στις προτάσεις. Στη δημιουργική σκέψη. Όχι στη ροπή για παρερμηνεία. Γνωρίζω ότι ο δρόμος της παράθεσης θέσεων, που ανοίξαμε είναι ο δύσκολος. Πάντως δεν συνιστά «πολεμική».
Ο καταγγελτικός λόγος είναι ο εύκολος. Και αυτός ακολουθείται, δυστυχώς, από αρκετούς και με μεγάλη ευκολία.-
Ο Αλέξανδρος Μαλλιάς είναι πρέσβης ε.τ., Ειδικός Σύμβουλος του ΕΛΙΑΜΕΠ