Κορυτσά: Η παγκόσμια σημασία της απελευθέρωσής της και ο… «Πολίτης Κέιν»!

Στὶς 22 Νοεμβρίου 1940 ὁ Ἑλληνικὸς Στρατὸς προελαύνει μετὰ ἀπὸ σκληρὲς μάχες στὴν Κορυτσᾶ καὶ γίνεται δεκτὸς μέσα σὲ μία θάλασσα ἀπὸ γαλανόλευκες. Ἡ Κορυτσᾶ προστίθεται στὴ σειρὰ τῶν πόλεων καὶ χωριῶν τῆς Βορείου Ἠπείρου ποὺ ὑποδέχονται γιὰ τρίτη φορὰ ἀπὸ τὸ 1912 τὸν ἐλευθερωτὴ Ἑλληνικὸ Στρατὸ καὶ προδιαγράφει τὴν ἥττα τῆς φασιστικῆς Ἰταλίας. Ὁ ἀντίκτυπος ἀποκτᾶ παγκόσμιες διαστάσεις στὰ πρωτοσέλιδα τῶν ἐφημερίδων καὶ στὸ ραδιόφωνο. Οἱ γελοιογράφοι τῶν συμμαχικῶν χωρῶν ἐμπνέονται τὰ διάσημα σκίτσα ποὺ σατιρίζουν τὸν Μουσολίνι. Ἡ Κορυτσᾶ εἶναι ἡ πρώτη πόλη στὸν κόσμο ποὺ ἀπελευθερώνεται ἀπὸ τὶς δυνάμεις τοῦ Ἄξονα.

Τὸ 1941 ὁ Ὄρσον Οὐὲλς γυρίζει τὸν «Πολίτη Κέιν», ἴσως τὴν πιὸ ἄρτια ταινία ὅλων τῶν ἐποχῶν ποὺ σήμερα διδάσκεται στὶς Σχολὲς Κινηματογράφου ὅλου του κόσμου. Ἐκεῖ λοιπὸν γιὰ νὰ δοθεῖ τὸ ἱστορικὸ πλαίσιο τοῦ 1940 ποὺ διαδραματίζεται ἡ ὑπόθεση, προβάλλονται τὰ πρωτοσέλιδα τῶν ἐφημερίδων τῆς ἐποχῆς: «Δύο ἰταλικὲς μεραρχίες παγιδεύτηκαν στὰ ὑψώματα ἀπὸ τὸν Ἑλληνικὸ Στρατό», «Οἱ Ἕλληνες χτυποῦν τὴν Ἰταλία κατὰ μῆκος τῶν ὑψωμάτων τῆς Κορυτσᾶς» κ.α. Δίπλα λοιπὸν στὸ θάνατο τοῦ Κέιν διαβάζουμε μὲ μεγάλους τίτλους τὶς νίκες τοῦ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ καὶ τὴν κατάληψη τῆς Κορυτσᾶς! Ἡ τεράστια σημασία τῆς Ἑλληνικῆς νίκης στὴν ἔκβαση τοῦ πολέμου ἐκτιμήθηκε ἄλλωστε καὶ ἀπὸ τὸν ἴδιο τὸν Χίτλερ. H Λένι Ρίφενσταλ μία ἄλλη σημαντικὴ μορφὴ τῆς ἕβδομης τέχνης καὶ μούσα τοῦ ναζισμοῦ στὴν αὐτοβιογραφία της ἀναφέρει ὅτι ὁ Χίτλερ τῆς εἶπε σὲ συνάντησή τους στὶς 30 Μαρτίου 1944: "Ἂν οἱ Ἰταλοὶ δὲν εἶχαν ἐπιτεθεῖ  στὴν Ἑλλάδα καὶ δὲν χρειάζονταν τὴ βοήθειά μας, ὁ πόλεμος θὰ εἶχε πάρει διαφορετικὴ τροπή. Θὰ εἴχαμε προλάβει νὰ κατακτήσουμε τὸ Λένινγκραντ καὶ τὴ Μόσχα, πρὶν πιάσει τὸ Ρωσικὸ ψύχος."

Δυστυχῶς σήμερα αὐτὴ ἡ μεγάλη νίκη τοῦ ἐλεύθερου κόσμου ἐνάντια στὸ φασισμὸ ἀγνοεῖται στὴν Κορυτσᾶ. Ἐνῶ διοργανώνονται λαμπροὶ ἑορτασμοὶ σὲ διάφορα μέρη ἀπὸ τὴ Νορμανδία ὡς τὸν Εἰρηνικὸ γιὰ ἀνάλογα γεγονότα, ἐμεῖς δὲν ἔχουμε καταφέρει οὔτε κάν νὰ θάψουμε τοὺς νεκρούς μας ἥρωες ποὺ τὰ κόκαλα τους βρίσκονται σκορπισμένα στὰ βορειοηπειρωτικὰ βουνά. Εἶναι καιρὸς λοιπὸν ἡ ἑλληνικὴ πολιτεία σὲ συνεργασία μὲ τοὺς τοπικοὺς φορεῖς νὰ ἀναδείξουν καὶ νὰ τιμοῦν τὴν ἐπέτειο αὐτή. Ἔστω στὴν ἀρχὴ μὲ μία δοξολογία καὶ ἕνα τρισάγιο γιὰ τοὺς ἥρωες καὶ μία λιτὴ ἐκδήλωση ὅπου θὰ κληθοῦν καὶ ἐπίσημοι ἐκπρόσωποι ξένων χωρῶν. Τὸ ἕτοιμο νὰ λειτουργήσει Στρατιωτικὸ Κοιμητήριο τῆς Κλεισούρας, τὸ φοβερὸ 731, ἡ γραφικὴ Πολένα, ἡ ἡρωικὴ Μπομποστίτσα καὶ ἄλλες περιοχὲς ὅπου σύμφωνα μὲ μαρτυρίες ἀκόμα ἀκούγεται τὸ «Τῆ Ὑπερμάχω» καὶ ἡ ἰαχὴ «Ἀέρα» (βλέπε ἰστολόγιο «Ὀρθόδοξη Κορυτσᾶ») θὰ προσελκύουν ὄχι μόνο σχολεῖα, συλλόγους, πολεμιστὲς καὶ ἀπογόνους τους ἀπὸ τὴν Ἑλλάδα ἀλλὰ καὶ πλῆθος μελετητῶν καὶ φίλων της Ἱστορίας ἀπὸ τὸ ἐξωτερικό.

Τέλος θὰ μποροῦσε ἐκεῖνες τὶς μέρες νὰ διοργανώνεται καὶ ἕνα διεθνὲς πανόραμα κινηματογραφικῶν ταινιῶν μὲ θέμα τὸ Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Τὸ ἑλληνικὸ προξενεῖο Κορυτσᾶς ἔχει ἐπιδείξει στὸ παρελθὸν ἀνάλογη δραστηριότητα, ἐνῶ ὑπάρχει τὸ ἑλληνοαλβανικὸ σχολεῖο «Ὅμηρος» ποὺ παρουσιάζει θαυμάσια ἑορταστικὰ προγράμματα. Ἀπὸ τὴν ἄλλη στὴν ἀδελφὴ πόλη τῆς Θεσσαλονίκης ἡ Ἠπειρωτικὴ Ἑστία ποὺ τιμᾶ ἀνελλιπῶς τὴν ἐπέτειο, τὸ Ἵδρυμα Μελετῶν Χερσονήσου τοῦ Αἵμου, ὁ Δῆμος καὶ ἄλλοι φορεῖς θὰ συνέβαλαν στὴν προσπάθεια. Ἡ Φλώρινα καὶ ἡ Καστοριὰ σὲ ἀκτίνα μερικῶν χιλιομέτρων θὰ κάλυπταν μὲ τὶς ὑποδομὲς τους τὶς ἀνάγκες τῶν ἐπισκεπτῶν. Καὶ ἂν αὐτὰ μοιάζουν οὐτοπικὰ ἂς δοῦμε πὼς ἐκμεταλλεύονται πολιτικὰ καὶ τουριστικὰ οἱ Τοῦρκοι τὴν μάχη τῆς Καλλίπολης.

Οἱ φιλοπρόοδοι κάτοικοι τῆς Κορυτσᾶς θὰ ἀναδείξουν τὴν ἱστορία τους, τὴν ταυτότητά τους καὶ θὰ ἀναπτύξουν τὴν περιοχὴ τους μετὰ ἀπὸ δεκαετίες διώξεων καὶ καθυστέρησης.

Δυστυχῶς σήμερα αὐτὴ ἡ μεγάλη νίκη τοῦ ἐλεύθερου κόσμου ἐνάντια στὸ φασισμὸ ἀγνοεῖται στὴν Κορυτσᾶ. Ἐνῶ διοργανώνονται λαμπροὶ ἑορτασμοὶ σὲ διάφορα μέρη ἀπὸ τὴ Νορμανδία ὡς τὸν Εἰρηνικὸ γιὰ ἀνάλογα γεγονότα, ἐμεῖς δὲν ἔχουμε καταφέρει οὔτε κάν νὰ θάψουμε τοὺς νεκρούς μας ἥρωες ποὺ τὰ κόκαλα τους βρίσκονται σκορπισμένα στὰ βορειοηπειρωτικὰ βουνά.

Πηγή: Βορειοηπειρωτικό Βήμα/Σεπτέμβριος 2011