«Πειθαρχείν δει Θεώ μάλλον ή ανθρώποις»

ΠΕΡΙ ΥΠΑΚΟΗΣ ΣΤΗΝ ΕΞΟΥΣΙΑ (Α΄ ΜΕΡΟΣ)

Πολύ συχνά τελευταίως, γίνεται λόγος περί της συμμορφώσεως που πρέπει να δείξουμε ως Κοινωνία και γενικώτερα  ως Έθνος σε όσα μας επιβάλλονται από εξωτερικούς κυρίως παράγοντες.

Τούτο, όπως κατά κόρον τονίζεται, ώστε να μπορέσουμε να επιβιώσουμε, και στη συνέχεια, αν προκύψουν οι κατάλληλες συνθήκες, να ξεκινήσουμε μια ανοδική πορεία στα οικονομικά και όχι μόνον.

Το θέμα βεβαίως είναι γνωστόν τοις πάσι και ως εκ τούτου δεν θα σταθούμε τώρα στα αίτια της καταστροφής ή στους κανόνες ανορθώσεως της Εθνικής μας Οικονομίας.

Θα εστιάσουμε όμως το ενδιαφέρον μας σε μια άλλη πτυχή του θέματος που έχει να κάνει με αυτή την Πνευματική Ζωή. Και το θέμα αυτό που τίθεται από πολλούς πιστούς, ένεκα της τραγικής καταστάσεως που όλοι βιώνουμε, είναι, κατά πόσο ένας πιστός μπορεί να κάνει υπακοή σε ό,τι επιβάλλεται από το Κράτος. Με άλλα λόγια, η υπακοή στην εξουσία, για τον πιστό Ορθόδοξο Χριστιανό και Έλληνα είναι απόλυτη; Θα πρέπει κανείς να υπακούει αναντιρρήτως στα διατάγματα της εξουσίας και στους νόμους του Κράτους ή η υπακοή θα πρέπει να γίνεται μετά διακρίσεως;

Ενδεχομένως σε παλαιότερες εποχές που κατά το μάλλον ή ήττον το Ελληνικό Κράτος τηρούσε κάποια προσχήματα και έδειχνε σε ορισμένες των περιπτώσεων σεβασμό προς τις Ευαγγελικές αρχές, ίσως τέτοιο ερώτημα να μην απασχολούσε τους πιστούς πολίτες ή  εάν ετίθετο, να ετίθετο σε καθαρώς θεωρητική βάση.

Σήμερα όμως που τα πράγματα έχουν αλλάξει άρδην, σήμερα που «ο Νόμος ησθένησεν και αργεί το Ευαγγέλιον», σύμφωνα με την υμνολογία μας, το παραπάνω ερώτημα γίνεται βαθύτατα υπαρξιακό.

Τι λοιπόν συμβαίνει; Και τι απαντούμε;

Ευθύς εξ αρχής και για ν’ αποφύγουμε τις παρεξηγήσεις, πρέπει να τονίσουμε ότι ο ίδιος ο λόγος του Θεού, το Πνεύμα το Άγιον δια του Αποστόλου των Εθνών, Παύλου, μας ξεκαθαρίζει το θέμα και μας διδάσκει στην «Προς Ρωμαίους» επιστολή, κεφάλαιο ΙΓ΄ στίχοι 1 έως 7, ότι οι εξουσίες είναι εκ του Θεού. Μάλιστα, παραγγέλλει υποταγή στις εξουσίες, παρατηρών ότι ο αντιτασσόμενος στην εξουσία, αντιτίθεται στην διαταγή του Θεού και θα τιμωρηθεί. Και τούτο διότι οι εξουσία είναι για το καλό. Είναι υπηρέτης του Θεού. Φορεί την μάχαιρα για να τιμωρεί τα κακοποιά στοιχεία. Τα όργανα δε της εξουσίας αγρυπνούν για την ασφάλεια των ανθρώπων. Γι’ αυτό ακριβώς, πληρώνονται και οι φόροι, για να υπάρχουν και να αμείβονται οι άρχοντες οι οποίοι ως κύριο έργο τους έχουν την κοινή ασφάλεια και φυσικά την ευημερία του Κράτους.

Ο δε Απόστολος Πέτρος μάλιστα, στην «Α΄ Καθολική Επιστολή», τονίζει την εξής χαρακτηριστική φράση: «Τον βασιλέα τιμάτε» (Α΄ Πετρ. Β΄ 17). Και παραγγέλλει τούτο στους Χριστιανούς, κατά την εποχή που κυριαρχούσε ο διεφθαρμένος, θηριώδης και διώκτης των Χριστιανών, ο Νέρων. Ώστε και τους πλέον αναξίους, εφ’ όσον είναι φορείς της εξουσίας, οφείλουμε να τιμούμε λόγω ακριβώς της εξουσίας που κατέχουν. Με δυο λόγια: Η εξουσία ως θεσμός είναι εκ Θεού. Ακόμη και στα χέρια του Νέρωνος η εξουσία συγκρατούσε την τάξη, ενώ η έλλειψη εξουσίας, δηλ. η αναρχία, θα έφερε αλληλοσπαραγμό και αφανισμό της Κοινωνίας.

Φυσικά οι άγιοι Απόστολοι, συνιστούν υποταγή και πειθαρχεία στις εγκόσμιες και ανθρώπινες εξουσίες διότι αυτό είναι το θέλημα του Θεού. Και είναι θέλημα του Θεού, διότι οι εξουσίες έχουν την αρχή τους, ως ήδη τονίσαμε, στον Θεό και όχι στον σατανά, όπως ισχυρίζονται οι ψευδομάρτυρες του Ιεχωβά (που όμως όταν είναι για να διασφαλίσουν τα συμφέροντά τους, ζητούν την προστασία των ποικίλλων εξουσιών, τις οποίες παρ’ όλα αυτά, υβρίζουν ως δήθεν «όργανα του σατανά». Οποία παραφροσύνη!...).

Αλλά η μεγαλυτέρα μαρτυρία για το θέμα μας, προέρχεται από τον ίδιο τον Αρχηγό της Πίστεώς μας. Ξεκάθαρος ο λόγος του Κυρίου Ιησού Χριστού: «Απόδοτε τα Καίσαρος Καίσαρι και τα του Θεού τω Θεώ» (Μτθ, ΚΒ΄ 21). Δηλαδή δώστε στον Καίσαρα όσα οφείλονται στον Καίσαρα, και στον Θεό όσα οφείλονται στον Θεό.

Βεβαίως, αν μείνουμε μόνο σ’ αυτά χωρία που αναδεικνύουν την αρχή της υπάρξεως της εξουσίας ως θεσμού από τον Θεό, τότε τα πράγματα περιπλέκονται και κινδυνεύουμε να καταλήξουμε στο λανθασμένο βεβαίως συμπέρασμα ότι οι πιστοί Χριστιανοί οφείλουν απόλυτη υπακοή σε κάθε Αρχή και Εξουσία και σ’ ό,τι κι αν αυτή διατάξει.

Και θα λέγαμε ότι μέσα στην Ιστορία υπήρξαν αρκετοί εξουσιαστές οι οποίοι προσπάθησαν και μέσω αυτών ακόμα των Βιβλικών χωρίων (παραφράζοντας ουσιαστικά το αυθεντικό μήνυμα του Ευαγγελίου), να στηρίξουν τις παράλογες αποφάσεις τους και τους εξωφρενικούς και εγκληματικούς τους νόμους.

Το ότι βεβαίως υπάρχουν και θα υπάρχουν σε κάθε εποχή οι συμβιβασμένοι και «οσφυοκάμπτες», το ότι ουδέποτε θα παύσουν να υφίστανται οι ψοφοδεείς και οι δειλοί που προσπαθούν να καλύψουν τον ρηχό και επικίνδυνο χαρακτήρα τους ακόμη και με την διαστρέβλωση του λόγου του Θεού (και τέτοιοι τύποι ως γνωστόν αφθονούν σε όλους τους χώρους), τούτο είναι το μόνο βέβαιον.

Ευτυχώς όμως ότι υπάρχει ο αυθεντικός λόγος του Θεού ο οποίος διασφαλίζεται και ερμηνεύεται μόνο εντός της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας, και έτσι μπορεί ο κάθε καλοπροαίρετος και αγωνιστής πιστός να γνωρίζει και στο θέμα αυτό, όχι πτυχές, αλλά πάσαν την αλήθειαν.

Και οπωσδήποτε, το θέμα που εξετάζουμε, το αν δηλ. οφείλουμε ως πιστοί, υπακοή στις ποικίλες εξουσίες, δεν εξαντλείται μόνο στα χωρία που αποδεικνύουν την αρχή του θεσμού, αλλά συνεχίζει να αποκαλύπτεται και στις Βιβλικές περικοπές οι οποίες κάνουν λόγο ακριβώς για το πότε θα πρέπει να υπακούουμε ή πότε επιβάλλεται να δεικνύουμε την αξιοπρέπεια της ηρωϊκής ανυπακοής και γενικώς ειπείν της ευλογημένης αντιστάσεως.

Και πάλι ο καθοδηγητικός λόγος του Θεού, κατευθύνει τα διαβήματά μας.

Ενώ όπως είδαμε ο θεσμός της εξουσίας είναι εκ του Θεού, οι καταχρήσεις της εξουσίας αντιθέτως, είναι καθαρώς σατανικές και οφείλουμε βεβαίως να διαχωρίζουμε τον θεσμό από τους κακούς εκπροσώπους της εξουσίας.

Γι’ αυτό υπάρχει και η περικοπή κατά την οποία δεν πρέπει να πειθαρχούμε στους άρχοντες (με οποιονδήποτε τρόπο έχουν ανέλθει στην εξουσία), όταν αυτοί απαιτούν από τους πολίτες και κυρίως από τους Χριστιανούς πολίτες, πράγματα αντίθετα των εντολών του Θεού.

Άκρως διαφωτιστική εν προκειμένω είναι η περικοπή από το βιβλίο των «Πράξεων των Αποστόλων» κατά την οποία περιγράφεται από τον Ευαγγελιστή Λουκά η Δευτέρα φυλάκισις  του Πέτρου και του Ιωάννου και η θαυμαστή αποφυλάκισίς τους. Όταν μεταξύ των άλλων ο εβραίος αρχιερεύς ρώτησε τους Αποστόλους για ποίο λόγο δεν έκαναν υπακοή στην εντολή που τους είχαν δώσει από πριν, δηλ. να μην ομιλούν περί του Ιησού Χριστού, για να μην αναδεικνύεται τόσο η Θεότητά Του διά της Αναστάσεως, όσο και η κακότητα των ίδιων διεστραμμένων Εβραίων, τότε ο Απόστολος Πέτρος, εξ ονόματος των Αποστόλων, έλαβε τον λόγο και είπε την εξής καταπληκτική φράση η οποία πλέον θα παραμένει αιωνίως ως φωτεινός οδοδείκτης στο θέμα της υπακοής προς τις αρχές και τις εξουσίες: «Πειθαρχείν δει Θεώ μάλλον ή ανθρώποις» (Πραξ. Ε΄ 29). Δηλ. Πρέπει να πειθαρχούμε στον Θεό και όχι στους ανθρώπους (όταν, εννοείται, το θέλημα των ανθρώπων έρχεται σε αντίθεση προς το θέλημα του Θεού).

Αυτή είναι η ουσία του θέματός μας.

Όμως είναι ανάγκη να συνεχίσουμε και να δούμε πτυχές του υπό εξέτασιν θέματος και μέσα από την ίδια την Ιστορία.

(συνεχίζεται...)

Αρχ. Ιωήλ Κωνστάνταρος

Ιεροκήρυξ Ι. Μ. Δρ. Πωγ. & Κονίτσης

e-mail: p.ioil@freemail.gr