Το περιουσιακό πρόβλημα στον χώρο της ΕΕΜ είναι πολύ σοβαρό και δεν αντιμετωπίζεται με «βεγγαλικά»

του Ηλία Θανάση, πρώην Έπαρχου Αλύκου

Διαμαρτυρόμαστε για υφαρπαγή περιουσιών στης Ελληνικές Επαρχίες στην Αλβανία, χωρίς πολλές φορές να γνωρίζουμε καλά ούτε το πρόβλημα ούτε το πώς να το αντιμετωπίσουμε.

Τα ερωτηματικά είναι πολλά αλλά συνήθως ακούγονται τα εξής:

1- Με ποιον τρόπο έγιναν και γίνεται η υφαρπαγή περιουσιών στις Ελληνικές Επαρχίες?

2- Ποιος ευθύνεται για αυτήν την καταστροφή ?

3- Μπορούμε τώρα να εμποδίσουμε ή να ακυρώσουμε αυτές τις αποφάσεις?

1 - Η Αλβανική νομοθεσία έχει δώσει σχεδόν πλήρη και αποκλειστική αρμοδιότητα στα Γραφεία Επιστροφής Περιουσιών/ Komisioni I Kthimit te Pronave (με έδρα σε κάθε περιφέρεια), με βάση το νόμο και τις τροποποιήσεις του που έγιναν τη χρονική περίοδο 1993-2010 «Για την επιστροφή και την αποζημίωση της ιδιοκτησίας». Σύμφωνα με αυτό το νόμο, η τοπική εξουσία σχεδόν προσπερνιέται, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει η δυνατότητα της ένστασης και χωρίς να ενημερώνονται άλλοι εμπλεκόμενοι φορείς οι υποθέσεις γίνονται τελεσίδικες.

Είπα ότι η Επιτροπή Επιστροφής Περιουσιών «σχεδόν» έχει την αποκλειστική αρμοδιότητα, γιατί βάση του νόμου εμπλέκονται ή καλύτερα θα έπρεπε να εμπλέκονταν και άλλοι φορείς και είναι οι εξής:

- Συνήγορος του Κράτους ( με έδρα σε κάθε περιφέρεια)

- Δικαστήρια

- Διευθυντής Λιβαδιών και Δασών του νομού όπου άνηκε η περιουσία

- Τοπικός άρχοντας (έπαρχος ή δήμαρχος)

Διαδικασία απόδοσης περιουσίας σε πρώην ιδιοκτήτη:

- Στα Γραφεία Επιστροφής Περιουσιών εξετάζονται αιτήσεις των πρώην ιδιοκτητών που συνοδεύονται με σχετικούς παλαιούς τίτλους. Για την εγκυρότητα των χαρτιών, η επιτροπή μπορεί να αποφανθεί μόνη της ή μπορεί και να ζητήσει δικαστική απόφαση για την εγκυρότητα τους. Στη συνέχεια αποφασίζουν αν θα αναγνωρίσουν την περιουσία του αιτούντος.

-Ο Συνήγορος του κράτους είναι υποχρεωμένος βάση του νόμο, να στείλει στο δικαστήριο κάθε απόφαση της Επιτροπής που είναι σε βάρος της κρατικής περιουσίας.

-Τα Δικαστήρια αποφασίζουν για τη νομιμότητα» των χαρτιών που παρουσιάζουν οι πρώην ιδιοκτήτες.

- Ο Νομαρχιακός Διευθυντής Δασών, ως εκπρόσωπος για την ακαλλιέργητη γη (λιβάδια και δάση) που ανήκει στο κράτος, είναι υποχρεωμένος από το νόμο να παρουσιάζεται σε κάθε δίκη ως ενδιαφερόμενο μέρος, έχοντας μαζί του και τους σχετικούς χάρτες.

- Από τους Έπαρχους σύμφωνα με τον νόμο, ζητείται μόνο αναφορα για τη νομική-ιδιοκτησιακή κατάσταση της περιουσίας (ιδιωτική, κρατική, γεωργική, λιβάδι, οικόπεδο κ.λ.π ). Στις περισσότερες περιπτώσεις τα δικαστήρια παρέβλεπαν αυτό το σημείο, με αποτέλεσμα κάποιες δίκες να γίνονται χωρίς την γνώση των τοπικών παραγόντων..

Συμπερασματικά, σε μία καλή «συνεργασία», την ανοχή ή και την αδιαφορία των προαναφερόμενων παραγόντων, οι υποθέσεις έκλειναν με συνοπτικές διαδικασίες…

2 – Έχουν ευθύνη οι εκπρόσωποι μας;

Ο νόμος «Για την Επιστροφή και την Αποζημίωση των Ιδιοκτησιών» που ψηφίστηκε το 1993 ευνοούσε πολύ τους πρώην (πραγματικούς ή ψευδείς) ιδιοκτήτες. Οι άμεσα ενδιαφερόμενοι, όπως είναι τα Προεδρεία των θιγομένων χωριών και οι Έπαρχοι, βάση του νόμου δεν τους καλούσαν όταν εκδικάζονταν υποθέσεις περιουσίων που ανήκαν διοικητικά στην περιοχή τους. Σε πολλές περιπτώσεις όμως κάποιοι πρώην «ιδιοκτήτες» έπαιρναν με ύπουλους τρόπους η με πλαστογραφίες, υπογραφές- μαρτυρίες «δικών μας» ανθρώπων που δέχονταν ότι το λιβάδι αυτό ανήκε σε κάποιον πρόγονο του, ως πρόσθετο αποδεικτικό στοιχείο.

Απορίας άξιον είναι πως για ένα τόσο σοβαρό ζήτημα, από 1993 δεν ζητήθηκε ποτέ από τους εκπροσώπους της Ελληνικής Μειονότητας στην Αλβανική Βουλή να γίνει η τροποποίηση αυτού του νόμου. Το μόνο που ακούγαμε ήταν ότι «θα βρούμε τα δίκιο μας στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια»! Λάθος! Τα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια δικάζουν βάση της Αλβανικής Νομοθεσίας και η Αλβανική νομοθεσία είχε φροντίσει να ευνοεί τους ψευδείς ιδιοκτήτες και σε πολλές περιπτώσεις, τα ίδια τα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια, θα έδιναν δίκιο στους καταπατητές των ιδιοκτησιών μας.

Το ΚΕΑΔ που ήταν ο εκπρόσωπος μας, όχι μόνο δεν έκανε κάποια πρόταση τροποποίησης στη βουλή αλλά και όταν του δίνονταν η δυνατότητα, μέσω των κυβερνητικών συμμαχιών, να έχει δικούς του Νομαρχιακούς Διευθυντές, είχε τοποθετήσει ακατάλληλα άτομα. Από τη θέση που κατέχει ο διευθυντής δασών, είναι ο μόνος που γνωρίζει όλη τη διαδικασία και σε ποια φάση βρίσκεται η κάθε υπόθεση. Δυστυχώς για τις περισσότερες οι τοπικοί άρχοντες μάθαιναν ότι τους πήραν το τάδε λιβάδι, όταν η υπόθεση γίνονταν τελεσίδικη… Εκτός και αν ενημέρωνε τον πρόεδρο του ΚΕΑΔ και άλλους έπαρχους, πάντως στη δική μου θητεία στην Επαρχία του Αλύκου, δεν είχα ποτέ κάποια ενημέρωση.

3- Υπάρχει λύση, μπορούν να ακυρωθούν τώρα αποφάσεις;

1, Οι τελεσίδικες αποφάσεις, και εφόσον δεν πέρασαν πέντε χρόνια, μπορούν να επανεξεταστούν μόνο με παρέμβαση του συνήγορο του κράτους και από κανέναν άλλον.

2, Χρειάζεται συντονισμένη νομική και πολιτική παρέμβαση και όχι βεγγαλικά και ρητορείες με δελτία τύπου και δηλώσεις περί ευρωπαϊκών δικαστηρίων που ξεχνιούνται την επόμενη μέρα.

Α) Πρέπει, είτε η «Ομόνοια» είτε η «Ένωση Έπαρχων», είτε το ΜΕΓΚΑ. είτε, γιατί όχι και όλοι μαζί, να κάνουν άμεσα μία νομική επιτροπή με έμπειρους δικηγόρους που θα εξετάσει την κάθε περίπτωση χωριστά.

Β) Χρειάζεται σύμπραξη όλων των πολιτικών παραγόντων της ΕΕΜ με την παράλληλη ευαισθητοποίηση του ξένου παράγοντα, ώστε να γίνουν πολιτικές πιέσεις στην Αλβανική Πολιτεία αφού, φαίνεται ότι πίσω από πολλές υποθέσεις κρύβονται πολιτικά πρόσωπα, διαφορετικά δεν δικαιολογούνται κάποιες τραγελαφικές αποφάσεις.

Γ) Πρέπει να εξεταστεί ακόμα και τώρα το ενδεχόμενο να καταρτιστεί νόμος που δεν θα αναγνωρίζει το οθωμανικά φιρμάνια (τσιφλίκια), κάτι που νομίζω  έκανε η Ελλάδα καθώς δεν είναι λογικό να αναγνωρίζονται τίτλοι κατακτητών. Η αλβανική νομοθεσία έκανε κάτι τέτοιο για τίτλους που δόθηκαν από τη διοίκηση των Γερμανών και Ιταλών κατακτητών για την περίοδο (39-44),γιατί να μη κάνει το ίδιο και για τους τούρκικους τίτλους;