Ο πόλεμος για την καταγωγή της «Αδριανούπολης» κρίθηκε. Μίλησε από μόνη της ελληνικά.

Το θέατρο της Αδριανούπολης

Στα Σωφράτικα της Κ. Δρόπολης

Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΜΠΑΡΚΑ

Τα αρχαιολογικά ευρήματα στα Σωφράτικα  της Κάτω Δρόπολης, μαρτύρησαν την ελληνικότητα της Αδριανούπολης, αφήνοντας άφωνους και απογοητευμένους τους ιταλούς και αλβανούς αρχαιολόγους που την ήθελαν «ρωμαϊκή».

Οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν τις τελευταίες μέρες, βορειανατολικά του αρχαίου θεάτρου, ελληνικά χτίσματα που ανήκουν στον VI-V προ Χριστού αιώνα. Η αρχιτεκτονική τους ωστόσο μιλάει για μεγαλοπρεπή κτίρια, που σημαίνει ότι ο «Ρωμαϊκός» πολιτισμός της Αδριανούπολης του ΙΙΙ μ. Χριστού αιώνα,  χτίστηκε πάνω σε αναπτυγμένο ελληνικό πολιτισμό, όμοιο με τη Δωδώνη, τη Φοινίκη, το Βουθρωτό, τη Βυλλίδα, την Απολλωνία και πολλές άλλες ελληνικές ηπειρωτικές πόλεις της ίδιας περιόδου.

Το γεγονός έχει τη δική του ιδιαίτερη σημασία, διότι, από το 2005 μερικές μικτές αρχαιολογικές αποστολές του Αλβανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου με το Ιταλικό Πανεπιστήμιο της Μαντσεράτα και στη συνέχεια με το Πανεπιστήμιο Αργυροκάστρου, το οποίο μετατράπηκε σε κέντρο ακαδημαϊκής στήριξης των «ρωμαϊκών» ισχυρισμών στον κάμπο της Δερόπολης, ανέλαβαν την «επιχειρηματολόγηση» αυτών των ισχυρισμών.

Τον Αύγουστο του 2006 και οι Βάκχες του Ευριπίδη μίλησαν ιταλικά στο αρχαίο θέατρο των Σωφρατίκων. (Όπως οι αρχαιολόγοι επιδίωκαν να αναγκάσουν τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό να μιλήσει «ρωμαϊκά», έτσι και οι Ιταλοί καλλιτέχνες έφεραν στα ιταλικά τον Ευριπίδη). Ήταν το προοίμιο της επόμενης προσπάθειας των Ιταλών να οργανώσουν ένα αρχαιολογικό πάρκο του «ρωμαϊκού» πολιτισμού στη Δρόπολη, που εκτίνετε  από τη Δούβιανη μέχρι και τη Γορίτσα. Το σχέδιο βρήκε την πλήρη στήριξη των αλβανικών κρατικών αρχών και του πανεπιστημίου Αργυροκάστρου, αλλά προσέκρουσε στην αντίδραση των δημοτικών αρχών της Κάτω Δρόπολης. 

Συνεπώς, προς το παρόν το σχέδιο αυτό δεν προχώρησε. Ωστόσο, οι παραπάνω φορείς συνέχισαν την οργάνωση στο Πανεπιστήμιο Αργυροκάστρου αλλεπάλληλων «επιστημονικών» συμποσίων για την «ρωμαϊκότητα» της Αδριανούπολης. Η ανάδειξη κάθε φορά «των τεκμηρίων» του ρωμαϊκού πολιτισμού συνοδεύονταν με τις μεθοδευμένες προσπάθειες αγνόησης του ελληνικού πολιτισμού στην περιοχή. Έφθασαν μέχρι ακόμα και την αντικατάσταση του όρου ΄Ήπειρος με τον όρο Χαονία, όρος ο οποίος κατά την «επιστημονική» ευαισθησία των Αλβανών είναι Ιλλυρική, άρα Αλβανική.

            .

Το ντοκιμαντέρ «Ήπειρος, ο μύθος στην πραγματικότητα» και η «Αδριανούπολη»

Τον Νοέμβριο του 2010 στο «επιστημονικό» συμπόσιο της σειράς οι Ιταλοί επιστήμονες παραδέχτηκαν για πρώτη φορά ότι  στην περιοχή προϋπήρχε ελληνικός πολιτισμός, αλλά αυτός ήταν ασήμαντος

            Η τοποθέτηση αυτή ήρθε λίγους μήνες μετά την προβολή του ντοκιμαντέρ «Ήπειρος, ο μύθος στην Πραγματικότητα», επίσης στους χώρους του Παν. Αργυροκάστρου, με την πρωτοβουλία του Τμήματος Ελληνικών. (Απρίλη 2010). Το ντοκιμαντέρ, το οποίο επέσυρε ιδιαίτερα την προσοχή των Ιταλών, έφερε ατράνταχτα στοιχεία για τον ανεπτυγμένο ελληνικό πολιτισμό  της «Αδριανούπολης» και όχι μόνο. Λόγου χάρη μιλούσε για τους ογκώδους λίθους πίσω από την ορχήστρα, οι οποίοι δεν έχουν καμιά σχέση με τον ρωμαϊκό πολιτισμό, αλλά με τον ελληνικό.Τ’ άλλα υλικά στις κερκίδες, το αντέρεισμα και στην ορχήστρα του θεάτρου, όπως και στους γύρους χώρους του, τα οποία μιλούν καθαρά για ελληνικό πολιτισμό. Η αξιοποίησή τους αργότερα σε άλλες υποδεέστερες λειτουργίες, επιβεβαιώνουν τον αναπτυγμένο ελληνικό πολιτισμό εκεί.

Επίσης, ο φακός του ντοκιμαντέρ έπεσε και στην νεκρόπολη με τους ελληνικούς τάφους με σαρκοφάγους υψηλής ποιότητας. Ζήτησε να δει τη συμβαίνει κάτω από χώμα στη Γορίτσα, το Γεωργουτσάτι.  Επισήμανε την αδιαφορία του κομμουνιστικού καθεστώτος και των σημερινών ερευνητών για να ρίξουν φως στις υπόλοιπες 15 ελληνικές  πόλεις στην κοιλάδα του Δρίνου.

Το ντοκιμαντέρ, ακολουθώντας, τα αρχαιολογικά και ιστορικά ντοκουμέντα, αλλά και τον λαϊκό μύθο, πρόσεξε τη σχέση της αρχαίας Δριυνούπολης, της Μέλιανης, των Σωφρατίκων, της Αντιγόνειας, του Σελλειού με τη Δωδώνη και τη σχέση μέρος αυτών με τον επόμενο βυζαντινό, χριστιανικό, πολιτισμό. Επισημαίνει το ντοκιμαντέρ. « …η ρωμαϊκή ταυτότητα της Αδριανούπολης, περιορίζει τον ορίζοντα του ιστορικού της παρελθόντος. Της αφαιρεί την περίοδο του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού».

Μετά από την προβολή του Ντοκιμαντέρ, η συνέχεια των ανασκαφών των Ιταλών στην «Αδριανούπολη» «έθεσε στόχο» την εξαφάνιση των όσων στοιχείων είχε καταγράψει το ντοκιμαντέρ και απόδειχναν την ελληνικότητά της. Σε ερώτηση δημοσιογράφων για να ερμηνεύσουν οι Ιταλοί επιστήμονες την παρουσία τους ακόμα εκεί, στο θέατρο των Σωφρατίκων, εκείνοι  (ο καθ. Πέρνα) απάντησαν, ότι έμειναν εκεί επειδή περίσσεψαν (!!!). Μετά όμως τα εξαφάνισαν. Τα ψάξαμε να τα βρούμε, αλλά δεν τα εντοπίσαμε πουθενά. Φαίνονται ακόμα νωπά τα ίχνη των βαρέων μηχανημάτων που χρησιμοποιήθηκαν για την μεταφορά τους.

Δεν πειράζει. Η σκαπάνη τους έφερε στο φως, άλλα, νεότερα στοιχεία που μιλούν με μεγαλύτερη δύναμη για την ελληνική ρίζα και τον ελληνικό πολιτισμό της «Αδριανούπολης»…..

Η γενιά μας όμως, φαίνεται δεν έχει κανένα ενδιαφέρον για την υπεράσπισή τους, Μοιάζει σαν να θέλει η ίδια να χαθούν οι αρχαίες ελληνικές της ρίζες. Μάλιστα και όποιος προσπαθεί να κάνει κάτι, οι πολιτικοί της εκπρόσωποι, τον αγνοούν, τον πολεμούν, τον κυνηγούν, τον γιουχαΐζουν, τον αποκαλούν προδότη, τρύβουν τα χέρια από χαρά όταν βλέπουν να διώκεται από τους αλβανούς…..

Ένας αλβανός αρχαιολόγος είπε κάποτε. Η γης τα φυλάσσει καλύτερα από μας. …. Διότι αν βγει κάτι στην επιφάνεια, εμείς για προσωπικούς λόγους θα το εξαφανίσουμε.  Ίσως στη δική μας περίπτωση ο Αλβανός να έχει περισσότερο δίκιο.