Η ώρα της κρίσης

Του Μιχάλη ΝΑΤΣΙΟΥ*

Με την κοινοποίηση των εκλογικών καταλόγων των κομμάτων η αντίστροφή μέτρηση για τις εκλογές της 23^ης Ιουνίου άρχισε. Λόγω και του εκλογικού νόμου η μάχη του σταυρού αναμένεται σκληρή και δυσκόλως προβλέψιμη. Παρά ταύτα ορισμένα φαινόμενα και τάσεις αποτελεσμάτων είναι ευανάγνωστες από τώρα.

Το φαινόμενο του δικομματισμού στο χώρο μας είναι πια γεγονός και θα πρέπει να το χωνέψουμε όλοι. Το ΚΕΑΔ, αν και χρησιμοποίησε θεμιτά κι αθέμιτα μέσα να αποκλείσει το ΜΕΓΑ απ’ αυτές τις εκλογές, δεν το πέτυχε. Και τα δύο κόμματα, προσκόλλησαν στις αντίθετες συμμαχίες με τα θετικά και τις αμαρτίες που η κάθε συμμαχία κουβαλάει .

Ούτε το Δημοκρατικό ούτε το Σοσιαλιστικό δεν υπερτερεί σε σημεία όσον αφορά τη μεταχείριση της Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας. Και το ΚΕΑΔ και το ΜΕΓΑ είναι στις μεγάλες εκλογικές συμμαχίες για λόγους πολίτικού βιοπορισμού και πιθανής μεγιστοποίησης της ψήφου. Μ’ αυτά τα δεδομένα ας διακινδυνεύσουμε την δική μας πρόβλεψη.

Ας ασχοληθούμε, πρώτα, με την περιφέρεια Αργυροκάστρου και να δούμε πέρα από τα μικροκομματικά μας. Αν και είμαστε λίγοι σε αριθμό ψηφοφόροι αυτή τη φορά θα πουλήσουμε ακριβά «το τομάρι» μας. Στην περιφέρεια Αργυροκάστρου ψηφίζουν περίπου 50 χιλιάδες. Σ’ αυτή την περιφέρεια τις τελευταίες εκλογές, το 2009, ψήφισαν περίπου 5-6 χιλιάδες έλληνες. Δεν αναφέρουμε στους εκλογικούς καταλόγους, αναφέρομαι σε ψηφίσαντες. Ας ψηφίσουν αυτή τη φορά 8 χιλιάδες.  Με οκτώ χιλιάδες στις πενήντα χιλιάδες θα έχουμε με μαθηματική ασφάλεια 2 έλληνες βουλευτές από τους 5 σε σύνολο που βγάζει η Περιφέρεια Αργυροκάστρου. Με διαφορετικές κομματικές σημαίες κατέρχονται στις εκλογές 5 έλληνες υποψήφιοι, Σπύρος Ξέρρας με το ΔΚ, Αναστάσης Αγγελής με το ΣΚ, Βαγγέλης Τάβος με το LSI, Αλκιβιάδης Πούλης με το ΚΕΑΔ και Φίλιππας Ρούτζιος με το ΜΕΓΑ. Αν χρησιμοποιούσα μια παροιμιώδη φράση οπορτουνισμού του Θόδωρα του Μπεζιάνη «όλα δικά μας παιδιά είναι». Θέση όμως υπάρχει μόνο για δύο. Θεωρώ σίγουρη την εκλογή Σπύρου Ξέρρα ως δεύτερου της λίστας του ΔΚ, μολονότι θα δυσαρεστήσω κάποιους, αλλά η λογική δεν σου δίνει άλλο αποτέλεσμα. Και τη θεωρώ αυτή την εκλογή ευτυχή για τους Βορειοηπειρώτες, διότι και μέσα από τις τάξεις αλβανικού κόμματος η συμπεριφορά Ξέρρα ήταν πάντα πιο κοντά στα συμφέροντα και τη φύση του βορειοηπειρώτη ψηφοφόρου. Κι όταν επαινέθηκε κι όταν επικρίθηκε, η αναφορά στο Σπύρο έγινε σε σχέση με τα προβλήματα της Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας. Ο δεύτερος έλληνας  που θα εκλεγεί θα είναι ή ο Αγγελής ή ο Τάβος. Και οι δυο τους είναι μακράν δεύτεροι σε σχέση με τον Ξέρρα αναφορικά με τα θέματα της Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας. Η σχέση τους με τα αλβανικά κόμματα που εκπροσωπούν είναι πιο στενή, ενώ η σχέση του Ξέρρα είναι πιο χαλαρή. Αυτό συμβαίνει για δυο βασικούς λόγους. Πρώτον, γιατί ο Ξέρρας κατάγεται από τη Δερβιτσάνη, χωριό το οποίο ήταν πάντα χωνευτήρι της εθνικής ιδέας και των εθνικών ζυμώσεων και δεύτερον, γιατί ο Ξέρρας  προέρχεται από τις επάλξεις της Ομόνοιας (διετέλεσε επί χρόνια πρόεδρος της Ομόνοιας στο Αργυρόκαστρο κι έχει ακόμα δεσμούς με τον παλιό μηχανισμό της Ομόνοιας). Αυτή η σχέση κρατά  τον Ξέρρα πάντοτε πιο προσηλωμένο στις εθνικές επιδιώξεις και του δημιουργεί αβαντάζ σε σχέση με Τάβο κι Αγγελή. Αυτό το αβαντάζ ο Ξέρρας το χάνει απέναντι στους υποψηφίους του ΚΕΑΔ και του ΜΕΓΑ, Πούλη και Ρούτζιο, όχι όμως σε ψήφους, αλλά σε ηθικό πλάνο μόνο. Οι δύο νέοι υποψήφιοι όμως υστερούν σε μηχανισμούς, σε εμπειρία, αλλά και για έναν άλλο σοβαρό λόγο, δεν απορροφούν ψήφους αλβανών. Στην περίπτωση Ξέρρα, Τάβου κι Αγγελή οι αλβανικοί ψήφοι προστίθενται αυτόματα, ενώ τα δύο νεαρά παιδιά μπαίνουν στο παιχνίδι για να χάσουν. Αν ήταν για να κερδίσουν, ο Ντούλες έμπαινε μόνος του στην αναμέτρηση.   

Άρα, στην περιφέρεια Αργυροκάστρου θα έχουμε σίγουρα βουλευτή τον Ξέρρα και έναν εκ των δύο, ή Τάβο ή Αγγελή. Δύο έλληνες σε πέντε έδρες, εδώ παίρνουμε το μάξιμουμ. Παρόλο που γκρινιάζουμε, η εξέλιξη θα πρέπει να θεωρείται θετική. Θα έχουμε σίγουρα μετά την 23^η Ιουνίου έναν καλύτερο Ξέρρα, έναν καλύτερο Αγγελή ή έναν καλύτερον Τάβο, γιατί το βάπτισμα του πυρός θα γίνει επί  βορειοηπειρωτικού εδάφους. Η μελλοντική πολιτική συμπεριφορά τους θα αναφέρεται πιο συχνά στα προβλήματα των βορειοηπειρωτών. Συμπερασματικά, θα λέγαμε ότι στην ιδιαίτερη πατρίδα του πρόεδρου του ΚΕΑΔ η εκπροσώπηση θα γίνει μόνο μέσω αλβανικών κομμάτων, το ΚΕΑΔ και το ΜΕΓΑ θα είναι οι νεροκουβαλητές για τα μεγάλα αλβανικά κόμματα. Η φυγομαχία των στελεχών πρώτης γραμμής του ΚΕΑΔ θα καταγραφεί ως αρνητική εξέλιξη. Όσο για το ΜΕΓΑ, εδώ θα πάρει το βάπτισμα του πυρός και  θα καταγράψει την παρουσία του και μόνο.

Στην περιφέρεια Αυλώνας τα πράγματα προδιαγράφονται τελείως διαφορετικά. Εδώ χωρούν όλα τα σενάρια. Το πρώτο σενάριο θα ήταν η εκλογή δυο καθαρόαιμων ελλήνων βουλευτών, του Κίτσιου του ΜΕΓΑ και του Ντούλε του ΚΕΑΔ. Αυτό σε περίπτωση που ο Κίτσιος πάρει, λόγω εκλογικού νόμου, την πέμπτη έδρα της δεξιάς συμμαχίας (στο διαφαινόμενο 7:5 μετά και την ανεξάρτητη υποψηφιότητα Μάλιαϊ) υπέρ της αριστεράς συμμαχίας και ο Ντούλες πάρει την 6^η ή  7^η έδρα της αριστεράς συμμαχίας. Σ’ αυτό το σενάριο θα έχουμε και την απώλεια της έδρας που είχαν οι τσάμηδες, αλλά και την μη εκλογή του Ανδρέα Μάρτου που κατέρχεται έκτος στη λίστα του ΣΚ, διότι η 6^η ή η 7^η έδρα θα πάει ή στο Μάλιαϊ ή στο κόμμα του Ιλλύρ Μέτα. Ένα δεύτερο σενάριο θα είχε ξανά την εκλογή του καθαρόαιμου Κίτσιου που θα πάρει την 5^η έδρα της δεξιάς συμμαχίας με το επακόλουθο ξανά την απώλεια της έδρας των τσάμηδων. Αυτό θα συμβεί πάντα υπό την προϋπόθεση ότι το ΜΕΓΑ θα έχει πάντοτε έναν ψήφο περισσότερο από τους τσάμηδες. Σ’ αυτό το σενάριο μπορεί να μην έχουμε ούτε την εκλογή του καθαρόαιμου Ντούλε, ούτε την εκλογή του μεταλλαγμένου σε σοσιαλιστή Μάρτου. Μιλούμε ξανά για το αποτέλεσμα 7:5 υπέρ της αριστεράς συμμαχίας. Αυτό είναι πολύ πιθανό σενάριο στην περίπτωση που ο ανεξάρτητος Μάλια πάρει την 6^η έδρα που θα έπαιρνε ο Μάρτος και το κόμμα του Μέτα την 7^η έδρα ή αντιστρόφως.  Το τρίτο σενάριο (με σταθερό το 7:5) θα είχε την εκλογή του καθαρόαιμου Κίτσιου, την εκλογή του μεταλλαγμένου Μάρτου, αλλά την μη εκλογή του καθαρόαιμου Ντούλε. Μπορεί να υπάρξει και το σενάριο με το 8:4, αλλά αυτό θεωρείται πια απίθανο και από τους πιο αισιόδοξους αναλυτές, μετά την ανεξάρτητη υποψηφιότητα του σοσιαλιστή Μάλια και την ένταξη του ΜΕΓΑ στη δεξιά συμμαχία. Πάντως και στα ψηφοδέλτια της Αυλώνας οι έλληνες και οι ελληνόβλαχοι με πιθανότητες εκλογής είναι αρκετοί, Χριστάκης Κίτσιος από το ΜΕΓΑ, Βαγγέλης Ντούλες από το ΚΕΑΔ, Λουίζα Τζουβάννη και Ανδρέας Μάρτος από το ΣΚ, Αρμπεν Ριστάνης από το ΔΚ. Σίγουροι θεωρούνται Τζουβάννη και Ριστάνης (3^η και 2^η εκλόγιμη θέση αντίστοιχα), περίπου σίγουροι Κίτσιος και Ντούλες και το παίζει κορώνα-γράμμα ο Μάρτος.

Συμπερασματικά, και αναμενόμενο και ευτυχές θα ήταν το πρώτο σενάριο, με την εκλογή των καθαρόαιμων Κίτσιου και Ντούλε, με παράλληλο αποκλεισμό των τσάμηδων. Οι Έλληνες της περιφέρειας Αυλώνας έχουν τέτοια δεξαμενή ψήφων σ την περιφέρεια αυτή που μπορεί να οδηγήσουν τη λογική και την ψήφο τους στην υλοποίηση αυτού του σεναρίου. Σκοπός μας δεν είναι η αλληλοεξόντωση της δυναμικής της ψήφους μας, αλλά η μεγιστοποίησή της. Όποιος δεν αγαπάει Κίτσιο και ΜΕΓΑ ας ψηφίσει Ντούλε και ΚΕΑΔ κι όποιος δεν αγαπάει Ντούλε και ΚΕΑΔ ας ψηφίσει Κίτσιο και ΜΕΓΑ. Αυτή είναι η σεμνή λογική που θα πρέπει να μας διακατέχει κι όχι να ψάχνουμε ποιος είναι ο προδότης. Να κατορθώσουμε ώστε το μειονέκτημα να το μετατρέψουμε σε πλεονέκτημα. Ασφαλώς, σ’ αυτή την κατεύθυνση θα πρέπει να κινηθούν πρώτοι οι Κίτσιος και Ντούλες, οι οποίοι τις ηγετικές ικανότητες δεν θα πρέπει να τις σπαταλήσουν σε αλληλοεξόντωση ψήφων, αλλά σε δυναμική ψήφων. Πρέπει και οι δύο να συνειδητοποιήσουν ότι 24 ώρες πριν την οριστικοποίηση των εκλογικών συμμαχιών βρέθηκαν πολύ κοντά στη Συμμαχία των Ελλήνων και ότι η 24 Ιουνίου θα είναι μια άλλη μέρα που η Συμμαχία των Ελλήνων θα τους καλέσει ξανά και τους δύο να της δώσουν σάρκα κι οστά και να βάλλουν οριστικό τέλος στον κύκλο της εσωστρέφειας.

*Ο Μιχάλης Νάτσιος, είναι καθηγητής του Ελληνικου Τμήματος Πανεπιστημίου Αργυροκάστρου. Στέλεχος για πολλά χρόνια της Ομόνοιας και ορθογραφούσε στις εφημερίδες «Φωνής της Ομόνοιας» και «Λαϊκό Βήμα».  Στις εκλογές του 2009 που υπήρχε η διαφωνία σε ποια συμμαχία θα ενταχθεί το σχήμα ΚΕΑΔ-ΟΜΟΝΟΙΑ ήταν υπέρμαχος της ανεξάρτητης καθόδου, κάτι που υποστήριζε μέχρι τέλους. Μετά τη συμμαχία του ΚΕΑΔ με το Σοσιαλιστικό Κόμμα αρκετά στελέχη τη Ομόνοιας έκαναν προσωπικές «συμμαχίες» με το Δημοκρατικό και παρόλο που ο κ. Νάτσιος δεν ήταν μεταξύ αυτών συμπεριλήφθηκε στα στελέχη που διέγραψε ο Μπολάνος από το Γ.Σ. της Ομόνοιας.   Τα τελευταία χρόνια ζει και εργάζεται στα Τίρανα ως συνεργάτης του ομογενή Υπουργού Εργασίας Σπύρου Ξέρρα.