Ο Σταυρος Τζιμας στην «Καθημερινή» για την απογαρφή στην Αλβανία

Αμφιλεγόμενη αποχή
Για την Αλβανία, η απογραφή του πληθυσμού, που διενεργείται από τις αρχές του μήνα και ολοκληρώνεται την Κυριακή ήταν μια δοκιμασία στην ανηφορική διαδρομή της προς την Ευρωπαϊκή Ενωση. Μολονότι απομένουν δύο μέρες για την ολοκλήρωσή της, η διαδικασία αμφισβητείται ήδη. Πολλοί, και όχι μόνο οι Ελληνες μειονοτικοί που αποτελούν τη μεγαλύτερη και πλέον συμπαγή εθνοτική ομάδα, μιλούν για παρωδία. Ο τρόπος διεξαγωγής της παρομοιάζεται, υπαινικτικά, «με τις αλβανικές εκλογές», όπου, με κραυγαλέο παράδειγμα τον Δήμο Τιράνων, παγίως σημειώνονται άνωθεν απροκάλυπτες επεμβάσεις για την αλλοίωση αποτελεσμάτων.

Η αλβανική κυβέρνηση τήρησε σε γενικές γραμμές τα ευρωπαϊκά στάνταρ, συμπεριλαμβάνοντας αρχικά στο ερωτηματολόγιο προαιρετική δήλωση εθνικότητας και θρησκεύματος. Δεν μπορούσε, εξάλλου, να πράξει διαφορετικά, αφού βρισκόταν υπό το βλέμμα των Bρυξελλών και των άλλων διεθνών οργανισμών. Φαίνεται, ωστόσο, ότι υπέκυψε στις πιέσεις ισχυρών ακραίων εθνικιστικών κύκλων, των Αλβανοτσάμηδων πρωτοστατούντων, και την ύστατη ώρα τροποποίησε τον νόμο, ακυρώνοντας στην πράξη το ερώτημα περί εθνικότητας. Ο φόβος ότι η απογραφή μπορεί να εμφανίσει έναν αριθμό Ελλήνων πολλαπλάσιο εκείνου των 58.728 που είχε δηλωθεί στην απογραφή του κομουνιστικού καθεστώτος το 1989, η οποία καταγράφηκε στη συνείδηση της μειονότητας ως «στατιστική γενοκτονία», υπερίσχυσε. Ενα ανεπιθύμητο αποτέλεσμα, με αυξημένη, δηλαδή, πληθυσμιακά την ομογένεια θα άλλαζε τον εθνοτικό χάρτη σε μια χώρα που κατατρύχεται από το σύνδρομο της εχθρικής περικύκλωσης - πρωτίστως της ελληνικής επιβουλής.

Με βάση την τροποποίηση, ο αυτοπροσδιορισμός ενός πολίτη στην τωρινή απογραφή θα διασταυρωθεί στη συνέχεια με παλαιότερα στοιχεία του στο ληξιαρχείο και αν σε αυτά εμφανίζεται με διαφορετική εθνικότητα τότε θα του επιβληθεί πρόστιμο χιλίων δολαρίων για ψευδή στοιχεία! Με τον τρόπο αυτό όμως, ως Ελληνες θα καταχωρισθούν μόνον όσοι είναι εγγεγραμμένοι στα ληξιαρχεία των ενενήντα εννιά χωριών του Νότου, που από την εποχή του Χότζα αναγνωρίζονται ως μειονοτικές ζώνες. Αν για παράδειγμα ένας κάτοικος της Χειμάρρας ή της Κορυτσάς, προπυργίων της ομογένειας, που το κομμουνιστικό καθεστώς άφησε εκτός μειονοτικών ζωνών, αυτοπροσδιοριστεί ως Ελληνας, όχι μόνο δεν θα καταχωρισθεί ως τέτοιος αλλά θα πληρώσει και ένα γερό ποσό για τιμωρία! Για να αποφύγει την παγίδα της τεχνητής της συρρίκνωσης, η οργανωμένη ελληνική μειονότητα αποφάσισε να απόσχει και μάλιστα ανακοίνωσε ότι θα οργανώσει δική της απογραφή την ερχόμενη άνοιξη. Μια μερίδα της, ωστόσο, προσήλθε στη διαδικασία, μεταδίδοντας εικόνα διχασμού. Επιπλέον, η ορθότητα της απόφασης περί αποχής συζητείται, καθώς υπάρχει ο κίνδυνος δημογραφικών τετελεσμένων σε σχέση με την πραγματική αριθμητική δύναμη του ελληνισμού της Αλβανίας.