Οι Μειονότητες στην Αλβανία

2000 πολίτες στην Αλβανία άλλαξαν με δικαστική απόφαση την εθνικότητα από Αλβανική σε Ελληνική ενώ εκκρεμούν πολύ περισσότερες

Το Ανώτατο Δικαστήριο της Αλβανίας θορυβήθηκε από το μεγάλο αριθμό πολιτών της χώρας που ζητούν δικαστικά την αλλαγή της αλβανικής εθνικότητας. Η πλειοψηφία των αιτήσεων προέρχονται από την περιοχή της Βορείου Ηπείρου και συγκεκριμένα από το Αργυρόκαστρο, τους Αγίους Σαράντα, την Πρεμετή και την Κορυτσά όπου ζητούν να καταγραφούν με Ελληνική εθνικότητα. Λίγες είναι  οι αιτήσεις για άλλες εθνικότητες όπως είναι η Βουλγάρικη στην Γκολομπόρντα (κεντροανατολική Αλβανία), Μαυροβούνια βορειοανατολικά ενώ υπάρχουν και κάποιες αιτήσεις από τη μειοψηφία των Βλάχων της Αλβανίας που πιστεύουν σε Ρουμάνικη καταγωγή τους.

Το κράτος της Αλβανίας αναγνωρίζει επισήμως τρεις εθνικές μειονότητες, την Ελληνική, τη Σλαβομακεδονική και την Μαυροβούνια, σε περιορισμένες μειονοτικές ζώνες. Συγκεκριμένα οκτώ Ελληνικές επαρχίες στους νομούς Αργυροκάστρου, Αγίων Σαράντα και Δελβίνου, μία Μαυροβούνια επαρχία στη Σκόδρα και μία «Σλαβομακεδονική» στο Ντεβόλ. Τους περίπου 250.000 Βλάχους τους καταγράφει ως πολιτισμική αλβανική κοινότητα ενώ οι ίδιοι είναι μοιρασμένοι σε τρεις ομάδες, σε αυτούς που πιστεύουν ότι είναι Έλληνες, Αλβανοί και Ρουμάνοι.

Οι εκπρόσωποι των μειονοτήτων στην Αλβανία δεν αναγνωρίζουν τους αριθμούς του Αλβανικού κράτους εκτιμώντας το συνολικό αριθμό τους σε τετραπλάσιο μέχρι πενταπλάσιο του αριθμού που παρουσιάζει το επίσημο κράτος. Σε απογραφή που έγινε πριν την πτώση του κομουνιστικού καθεστώτος στην Αλβανία (1990) οι Έλληνες των 99 αναγνωρισμένων Ελληνικών χωριών, ανέρχονται περίπου στους 60.000, χωρίς να υπολογίζονται οι Έλληνες που κατοικούσαν στη Χειμάρρα, στην Κορυτσά, στην Πρεμετή, στην Άρτα Αυλώνας, στις πόλεις της Αλβανίας αλλά και τους μεικτούς γάμους.

Η ελεύθερη απογραφή με δυνατότητα αυτοπροσδιορισμού της εθνικότητας και θρησκείας, που πρόκειται να γίνει – πολιτικών ταραχών επιτρεπόντων - την ερχόμενη άνοιξη,  θορύβησε τους εθνικιστικούς κύκλους της χώρας που τάχτηκαν εξ’ αρχής κατά αυτής της απογραφής, εκφράζοντας φόβους για πλασματική εικόνα μειονοτήτων, κυρίως από την Ελληνική στο νότο της χώρας, θεωρώντας ότι πολλοί Αλβανοί πολίτες θα δηλώσουν Έλληνες για να επωφεληθούν τα προνόμια των ομογενών Βορειοηπειρωτών που παρέχει το Ελληνικό κράτος. Οι Βορειοηπειρώτες που κατέχουν το Ειδικό Δελτίο Ταυτότητα Ομογενούς στην Ελλάδα ανέρχονται στις 240.000

Οι δηλώσεις του Έλληνα Πρόξενου στην Κορυτσά, σε εκδήλωση των 20χρονων της Ομόνοιας (πολιτική οργάνωση της Ελληνικής Μειονότητας), ζητώντας από τους «μη αναγνωρισμένους» Έλληνες της Κορυτσάς, να μη φοβηθούν να δηλώσουν την Ελληνική καταγωγή τους, έγινε πρώτο θέμα και προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων. Το υπουργείο Εξωτερικών της Αλβανίας ζήτησε εξηγήσει από τον Έλληνα πρέσβη στα Τίρανα ενώ ο αντιπρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου ξεκίνησε έρευνα για όλες τις δικαστικές αποφάσεις αλλαγής εθνικότητας. Σύμφωνα με τον κ. Spahiu μέχρι στιγμής εκδικάστηκαν τελεσίδικα 2000 αποφάσεις αλλαγής εθνικότητας - στην πλειοψηφία τους από Αλβανική σε Ελληνική - ενώ εκκρεμούν πολύ περισσότερες. Οι αιτήσεις προέρχονται από μη αναγνωρισμένες μειονοτικές ζώνες και από μεικτούς γάμους. Η Ομόνοια είχε καταγγείλει στο παρελθόν παραδικαστικά κυκλώματα στην Αλβανία που έβγαζαν τις αποφάσεις έναντι αμοιβής που ξεπερνούσε τις 2.000 Ευρώ.

Οι νευρικές αντιδράσεις και οι πιέσεις προς πάσα κατεύθυνση των Αλβανών, δεν προμηνύουν  θετικά μηνύματα για ελεύθερη και ρεαλιστική απογραφή του πληθυσμού, ωστόσο η εμπλοκή και μόνιμη απαίτηση του διεθνή παράγοντα, δεν τους αφήνουν και πολλά περιθώρια. Το αν η Αλβανία θέλει να κάνει ένα βήμα προς την Ευρώπη ή θα επιλέξει τη γνωστή και συνηθισμένη μέθοδο της σε ανάλογες περιπτώσεις μένει να αποδειχθεί…