του ΝΙΚΟΥ ΥΦΑΝΤΗ
Με το κατάπτυστο Πρωτόκολλο της Φλωρεντίας (17 Δεκεμβρίου 1913) καταδικάστηκε ο Βορειοηπειρωτικός λαός να ζει υπό ξένο κυρίαρχο και να δοκιμάζει δεινά που δεν έχουν τελειωμό.
Η απόσπαση τμήματος από την Ενιαία Ήπειρο δεν ήταν τυχαίο γεγονός. Ήταν το αποτέλεσμα της Πολιτικής των τότε Μεγάλων Δυνάμεων, κυρίως της Ιταλίας και δευτερευόντως της Αυστρίας, που είχαν κατακτητικές βλέψεις στα Ηπειρωτικά παράλια. Ακόμη και σήμερα οι Ιταλοί θεωρούν την Αδριατική ιταλική θάλασσα και οι διεισδύσεις τους στον αλβανικό χώρο, μέχρι τη Χειμάρα και τους Αγίους Σαράντα, αποδεικνύουν τους απώτερους στόχους της ιταλικής διπλωματίας.
Το ελληνικότατο αυτό τμήμα (Αργυρόκαστρο, Άγιοι Σαράντα, Κορυτσά) παραδόθηκε στο νεοσύστατο αλβανικό κράτος και οι Έλληνες Βορειοηπειρώτες από τον έναν κυρίαρχο, την οθωμανική αυτοκρατορία, περιέπεσαν σε άλλον, ίσως πιο στυγνό, στους Αλβανούς.
Τα δίκαια των Βορειοηπειρωτών το 1913 σφαγιάστηκαν, το ποτήρι είχε ξεχειλίσει και οι κάτοικοι των περιοχών αυτών πήραν τα όπλα να υπερασπίσουν την ελευθερία τους.
Ήταν η 17η Φεβρουαρίου 1914. Κάτω από το Αργυρόκαστρο στη γέφυρα του Δρίνου ποταμού, ο Γεώργιος Χρηστάκη Ζωγράφος, Βορειοηπειρώτης, από το Κεστοράτι Αργυροκάστρου, ύψωσε τη σημαία της Αυτόνομης Πολιτείας της Βορείου Ηπείρου. Ήταν η γαλανόλευκη με την προσθήκη του δικέφαλου αετού, σύμβολο του αγώνα.
Γράφει για την έναρξη του αυτονομιακού αγώνα ο Κων. Σκενδέρης: «Οποία προθυμία, οποία εθελουσία προς υπεράσπισιν των ιερών και των οσίων. Οποίος ενθουσιασμός κατείχεν άπαντας ετοιμαζόμενους να προσφέρωσιν εις τον βωμόν της πατρίδος το αίμα τους».
Πρόεδρος της προσωρινής κυβέρνησης ο Γεώργιος Χ. Ζωγράφος και μέλη οι: Μητροπολίτης Δρυϊνουπόλεως Βασίλειος Παπαχρήστου, ο Μητροπολίτης Βελλάς και Κονίτσης Σπυρίδων, ο μετέπειτα Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και ο Μητροπολίτης Κορυτσάς Γερμανός. Στην πρόσκληση της προσωρινής κυβέρνησης προσήλθε πρόθυμα ο αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Δημήτριος Δούλης, από τη Νίβιτσα της Χειμάρας, ο οποίος ανέλαβε το υπουργείο Στρατιωτικών και οδήγησε τον αγώνα σε επιτυχία.
Ο Πρόεδρος της προσωρινής κυβέρνησης απηύθυνε προς τους Έλληνες κατοίκους των Περιφερειών της αυτονομίας το εξής διάγγελμα:
Ηπειρώται,
«Ο χάριν της σωτηρίας και της τιμής αγών ήρχισεν. Η Βόρειος Ήπειρος ανεκηρύχθη Αυτόνομος, η δε υψωθείσα Σημαία της Αυτονομίας, μόνον χάρις εις την φιλοπατρίαν, τον ηρωισμόν και τας θυσίας των τέκνων της Ηπείρου θα κατορθώσει να δοξασθεί και περιφρουρήσει το πάτριον έδαφος από παντός επιδρομέως…».
Εθελοντές προσέτρεξαν από πολλά μέρη της Ελλάδας και πύκνωσαν τις τάξεις των Ιερολοχιτών. Μαθητές των σχολείων των Ιωαννίνων πήγαν στο Αργυρόκαστρο με αρχηγό τον καθηγητή της Σωματικής Αγωγής Παπαδάκη, ο οποίος προσφώνησε τον πρόεδρο, της προσωρινής κυβέρνησης με τα παρακάτω συγκινητικά λόγια:
«Εξοχώτατε,
Εγκαταλείψαντες τα σχολικά βάθρα επί τω ακούσματι της υμετέρας εκκλήσεως. Ηπειρώται ημείς, σπεύδομεν εις την φωνήν της σφαγιαζομένης Ηπείρου, αποφασισμένης όπως συνεχίζουσα τους Σουλιωτικούς άθλους, ταφή υπό τα ερείπιά της πριν παραδοθεί εις τους σφαγιαστάς. Το δίκαιον και η ιερότης του αγώνος μετά της εμπράκτου διατρανώσεως του συνασπισμού και της αλληλεγγύης των απανταχού Ηπειρωτών, δέον να εμπεδώσωσιν εις πάντας την πεποίθησιν περί της ευοδώσεως του ευγενεστέρου των αγώνων.
Ζήτω η Ενιαία Ήπειρος ελευθέρα».
Και ο πρόεδρος Γεώργ. Ζωγράφος καταφανώς συγκινημένος απάντησε:
«Χαιρετώ τους ακμαίους βλαστούς του ισχυρού Ηπειρωτικού κορμού εν τη σφριγώση αυτών νεότητι διαβλέπων το σύμβολον και τον οιωνόν των ημετέρων αγώνων».
Ο αυτονομιακός στρατός οδηγούμενος από τον συνταγματάρχη Δημήτριο Δούλη, κατατρόπωσε σε όλα τα μέτωπα τους Αλβανούς και τους ανάγκασε να ζητήσουν ανακωχή. Το παράδειγμα των μαχητών του Βορειοηπειρωτικού αγώνα, ο ηρωισμός τους, η αυτοθυσία τους, το ακατάβλητο φρόνημά τους και τα επικά τους κατορθώματα, φανερώνουν την απόφαση και τη θέληση των Βορειοηπειρωτών να μείνουν ελεύθεροι αγωνιζόμενοι για τον μαρτυρικό τους τόπο.
Ο αγώνας της Βορείου Ηπείρου στέφτηκε από απόλυτη επιτυχία. Ο θρίαμβος των Βορειοηπειρωτών ανάγκασε τις Μεγάλες Δυνάμεις και τους Αλβανούς, όπως γράφουμε, να ζητήσουν ανακωχή.
Στις 17 Μαΐου 1914 υπογράφεται το Πρωτόκολλο της Κέρκυρας με το οποίο αναγνωρίζεται ο ελληνικός χαρακτήρας της Βορείου Ηπείρου και παραχωρέιται ευρεία αυτονομία στη διοικητική διάρθρωση, στην εκκλησία και στην εκπαίδευση. Με το πρωτόκολλο της Κέρκυρας ανατράπηκε πλήρως το Πρωτόκολλο της Φλωρεντίας.
Το Πρωτόκολλο της Κέρκυρας υπογράφτηκε από όλα τα μέλη της Διεθνούς Επιτροπής, από τον Πρόεδρο της Αυτονόμου κυβέρνησης Γεώργιο Ζωγράφο και τον υπουργό Εξωτερικών Αλεξ. Καραπάνο και από τον ειδικό αντιπρόσωπο της Αλβανίας Μεντή Φράσαρι.
Η αλβανική κυβέρνηση ανεγνώρισε πλήρως τις συμφωνίες του Πρωτοκόλλου της Κέρκυρας και τις υπέγραψε.
Οι συμφωνίες του πρωτοκόλλου περιελάμβαναν τα εξής:
1. Η Βόρειος Ήπειρος γινόταν αυτόνομη και εξασφαλιζόταν ειδική διοικητική οργάνωση των Επαρχιών Αργυροκάστρου και Κορυτσάς, με το δικαίωμα να αυτοδιοικείται.
2. Νόμιμος βασιλιάς της Αλβανίας αναγνωριζόταν ο Γουλιέλμος Βηδ.
3. Στην αλβανική Βουλή η Βόρειος Ήπειρος θα αντιπροσωπευόταν από δικούς της βουλευτές.
4. Επίσημη γνώσσα της Βορείου Ηπείρου θα ήταν η ελληνική.
5. Η γλώσσα των σχολείων υποχρεωτικά θα ήταν η ελληνική και προαιρετικά η αλβανική.
6. Η Βόρειος Ήπειρος αποκτούσε το δικαίωμα να διατηρεί δική της χωροφυλακή.
Το Πρωτόκολλο της Κέρκυρας επικυρώθηκε από τους εκπροσώπους των Βορειοηπειρωτών στη Συντακτική Συνέλευση του Δελβίνου. Στο Πανηπειρωτικό Συνέδριο του Δελβίνου επικυρώθηκαν οι συμφωνίες από τους αντιπροσώπους των Αγίων Σαράντα, Αργυροκάστρου, Πρεμετής, Πωγωνίιου, Λεσκοβικίου, Ερσέκας και Κορυτσάς.
Μόνο οι αντιπρόσωποι της Χειμάρας δεν υπέγραψαν τις συμφωνίες του Πρωτοκόλλου. Έφυγαν από τη Συνέλευση ζητωκραυγάζοντας για τη συνέχιση του αγώνα.
Και σήμερα οι Βορειοηπειρώτες δεν ζητούν τίποτε άλλο εκτός από το αυτονόητο: Να ισχύσει το πρωτόκολλο της Κερκύρας, γεγονός που θα βοηθήσει και οι Έλληνες της Βορείου Ηπείρου να ζήσουν αυτόνομα μέσα στην αλβανική Επικράτεια και οι Αλβανοί να ωφεληθούν τα μέγιστα.
Η απόσπαση τμήματος από την Ενιαία Ήπειρο δεν ήταν τυχαίο γεγονός. Ήταν το αποτέλεσμα της Πολιτικής των τότε Μεγάλων Δυνάμεων, κυρίως της Ιταλίας και δευτερευόντως της Αυστρίας, που είχαν κατακτητικές βλέψεις στα Ηπειρωτικά παράλια. Ακόμη και σήμερα οι Ιταλοί θεωρούν την Αδριατική ιταλική θάλασσα και οι διεισδύσεις τους στον αλβανικό χώρο, μέχρι τη Χειμάρα και τους Αγίους Σαράντα, αποδεικνύουν τους απώτερους στόχους της ιταλικής διπλωματίας.
Το ελληνικότατο αυτό τμήμα (Αργυρόκαστρο, Άγιοι Σαράντα, Κορυτσά) παραδόθηκε στο νεοσύστατο αλβανικό κράτος και οι Έλληνες Βορειοηπειρώτες από τον έναν κυρίαρχο, την οθωμανική αυτοκρατορία, περιέπεσαν σε άλλον, ίσως πιο στυγνό, στους Αλβανούς.
Τα δίκαια των Βορειοηπειρωτών το 1913 σφαγιάστηκαν, το ποτήρι είχε ξεχειλίσει και οι κάτοικοι των περιοχών αυτών πήραν τα όπλα να υπερασπίσουν την ελευθερία τους.
Ήταν η 17η Φεβρουαρίου 1914. Κάτω από το Αργυρόκαστρο στη γέφυρα του Δρίνου ποταμού, ο Γεώργιος Χρηστάκη Ζωγράφος, Βορειοηπειρώτης, από το Κεστοράτι Αργυροκάστρου, ύψωσε τη σημαία της Αυτόνομης Πολιτείας της Βορείου Ηπείρου. Ήταν η γαλανόλευκη με την προσθήκη του δικέφαλου αετού, σύμβολο του αγώνα.
Γράφει για την έναρξη του αυτονομιακού αγώνα ο Κων. Σκενδέρης: «Οποία προθυμία, οποία εθελουσία προς υπεράσπισιν των ιερών και των οσίων. Οποίος ενθουσιασμός κατείχεν άπαντας ετοιμαζόμενους να προσφέρωσιν εις τον βωμόν της πατρίδος το αίμα τους».
Πρόεδρος της προσωρινής κυβέρνησης ο Γεώργιος Χ. Ζωγράφος και μέλη οι: Μητροπολίτης Δρυϊνουπόλεως Βασίλειος Παπαχρήστου, ο Μητροπολίτης Βελλάς και Κονίτσης Σπυρίδων, ο μετέπειτα Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και ο Μητροπολίτης Κορυτσάς Γερμανός. Στην πρόσκληση της προσωρινής κυβέρνησης προσήλθε πρόθυμα ο αντισυνταγματάρχης του ελληνικού στρατού Δημήτριος Δούλης, από τη Νίβιτσα της Χειμάρας, ο οποίος ανέλαβε το υπουργείο Στρατιωτικών και οδήγησε τον αγώνα σε επιτυχία.
Ο Πρόεδρος της προσωρινής κυβέρνησης απηύθυνε προς τους Έλληνες κατοίκους των Περιφερειών της αυτονομίας το εξής διάγγελμα:
Ηπειρώται,
«Ο χάριν της σωτηρίας και της τιμής αγών ήρχισεν. Η Βόρειος Ήπειρος ανεκηρύχθη Αυτόνομος, η δε υψωθείσα Σημαία της Αυτονομίας, μόνον χάρις εις την φιλοπατρίαν, τον ηρωισμόν και τας θυσίας των τέκνων της Ηπείρου θα κατορθώσει να δοξασθεί και περιφρουρήσει το πάτριον έδαφος από παντός επιδρομέως…».
Εθελοντές προσέτρεξαν από πολλά μέρη της Ελλάδας και πύκνωσαν τις τάξεις των Ιερολοχιτών. Μαθητές των σχολείων των Ιωαννίνων πήγαν στο Αργυρόκαστρο με αρχηγό τον καθηγητή της Σωματικής Αγωγής Παπαδάκη, ο οποίος προσφώνησε τον πρόεδρο, της προσωρινής κυβέρνησης με τα παρακάτω συγκινητικά λόγια:
«Εξοχώτατε,
Εγκαταλείψαντες τα σχολικά βάθρα επί τω ακούσματι της υμετέρας εκκλήσεως. Ηπειρώται ημείς, σπεύδομεν εις την φωνήν της σφαγιαζομένης Ηπείρου, αποφασισμένης όπως συνεχίζουσα τους Σουλιωτικούς άθλους, ταφή υπό τα ερείπιά της πριν παραδοθεί εις τους σφαγιαστάς. Το δίκαιον και η ιερότης του αγώνος μετά της εμπράκτου διατρανώσεως του συνασπισμού και της αλληλεγγύης των απανταχού Ηπειρωτών, δέον να εμπεδώσωσιν εις πάντας την πεποίθησιν περί της ευοδώσεως του ευγενεστέρου των αγώνων.
Ζήτω η Ενιαία Ήπειρος ελευθέρα».
Και ο πρόεδρος Γεώργ. Ζωγράφος καταφανώς συγκινημένος απάντησε:
«Χαιρετώ τους ακμαίους βλαστούς του ισχυρού Ηπειρωτικού κορμού εν τη σφριγώση αυτών νεότητι διαβλέπων το σύμβολον και τον οιωνόν των ημετέρων αγώνων».
Ο αυτονομιακός στρατός οδηγούμενος από τον συνταγματάρχη Δημήτριο Δούλη, κατατρόπωσε σε όλα τα μέτωπα τους Αλβανούς και τους ανάγκασε να ζητήσουν ανακωχή. Το παράδειγμα των μαχητών του Βορειοηπειρωτικού αγώνα, ο ηρωισμός τους, η αυτοθυσία τους, το ακατάβλητο φρόνημά τους και τα επικά τους κατορθώματα, φανερώνουν την απόφαση και τη θέληση των Βορειοηπειρωτών να μείνουν ελεύθεροι αγωνιζόμενοι για τον μαρτυρικό τους τόπο.
Ο αγώνας της Βορείου Ηπείρου στέφτηκε από απόλυτη επιτυχία. Ο θρίαμβος των Βορειοηπειρωτών ανάγκασε τις Μεγάλες Δυνάμεις και τους Αλβανούς, όπως γράφουμε, να ζητήσουν ανακωχή.
Στις 17 Μαΐου 1914 υπογράφεται το Πρωτόκολλο της Κέρκυρας με το οποίο αναγνωρίζεται ο ελληνικός χαρακτήρας της Βορείου Ηπείρου και παραχωρέιται ευρεία αυτονομία στη διοικητική διάρθρωση, στην εκκλησία και στην εκπαίδευση. Με το πρωτόκολλο της Κέρκυρας ανατράπηκε πλήρως το Πρωτόκολλο της Φλωρεντίας.
Το Πρωτόκολλο της Κέρκυρας υπογράφτηκε από όλα τα μέλη της Διεθνούς Επιτροπής, από τον Πρόεδρο της Αυτονόμου κυβέρνησης Γεώργιο Ζωγράφο και τον υπουργό Εξωτερικών Αλεξ. Καραπάνο και από τον ειδικό αντιπρόσωπο της Αλβανίας Μεντή Φράσαρι.
Η αλβανική κυβέρνηση ανεγνώρισε πλήρως τις συμφωνίες του Πρωτοκόλλου της Κέρκυρας και τις υπέγραψε.
Οι συμφωνίες του πρωτοκόλλου περιελάμβαναν τα εξής:
1. Η Βόρειος Ήπειρος γινόταν αυτόνομη και εξασφαλιζόταν ειδική διοικητική οργάνωση των Επαρχιών Αργυροκάστρου και Κορυτσάς, με το δικαίωμα να αυτοδιοικείται.
2. Νόμιμος βασιλιάς της Αλβανίας αναγνωριζόταν ο Γουλιέλμος Βηδ.
3. Στην αλβανική Βουλή η Βόρειος Ήπειρος θα αντιπροσωπευόταν από δικούς της βουλευτές.
4. Επίσημη γνώσσα της Βορείου Ηπείρου θα ήταν η ελληνική.
5. Η γλώσσα των σχολείων υποχρεωτικά θα ήταν η ελληνική και προαιρετικά η αλβανική.
6. Η Βόρειος Ήπειρος αποκτούσε το δικαίωμα να διατηρεί δική της χωροφυλακή.
Το Πρωτόκολλο της Κέρκυρας επικυρώθηκε από τους εκπροσώπους των Βορειοηπειρωτών στη Συντακτική Συνέλευση του Δελβίνου. Στο Πανηπειρωτικό Συνέδριο του Δελβίνου επικυρώθηκαν οι συμφωνίες από τους αντιπροσώπους των Αγίων Σαράντα, Αργυροκάστρου, Πρεμετής, Πωγωνίιου, Λεσκοβικίου, Ερσέκας και Κορυτσάς.
Μόνο οι αντιπρόσωποι της Χειμάρας δεν υπέγραψαν τις συμφωνίες του Πρωτοκόλλου. Έφυγαν από τη Συνέλευση ζητωκραυγάζοντας για τη συνέχιση του αγώνα.
Και σήμερα οι Βορειοηπειρώτες δεν ζητούν τίποτε άλλο εκτός από το αυτονόητο: Να ισχύσει το πρωτόκολλο της Κερκύρας, γεγονός που θα βοηθήσει και οι Έλληνες της Βορείου Ηπείρου να ζήσουν αυτόνομα μέσα στην αλβανική Επικράτεια και οι Αλβανοί να ωφεληθούν τα μέγιστα.
Πηγή: Πρωινός Λόγος
2 comments:
EΝΩΣΙΣ Η ΘΑΝΑΤΟΣ
Αυτο φωναζαν οι Χιμαριωτες και εκ των υστερον ετσι οπως τα εφερε η μοιρα ηταν απολυτα σωστοι γιατι αν ειχε συνεχιστει ο αγωνας και ειχαμε ενωθει με την πατριδα τοτε δεν θα αντιμετοπιζαμε τα προβληματα που ακολουθησαν,δεν θα μας σκλαβωναν οι βαρβαροι.
Θελω να ρωτησω κατι και αν υπαρχει καποιος που να γνωριζει απο νομικα θελω να μου απαντησει σε δυο ερωτηματα.
1)Αφου δεν εχει υπαρξει καποιο συμφωνο που να ακοιρωνει το Πρωτοκολλο της Κερκυρας γιατι δεν το αναγνωριζουν οι ευρωΠαιοι?
2)Μπορουμε σαν βορειοηπειρωτες και μιλαω κυριως για την περιοχη της Κορυτσας και αλλων περιοχων που υπεστησαν σφαγες και εκδιωγμους να ζητησουμε αποζημιωσεις?Κυριως απο Ιταλους Ολλανδους και Αυστριακους που ειτε το εκαναν οι ιδιοι ειτε αβανταραν τους αλβανους.
ΒΟΡΕΙΟΣ ΗΠΕΙΡΟΣ ΓΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ
ΘΑ ΞΑΝΑΓΥΡΙΣΟΥΜΕ ΚΑΙ ΘΑ ΤΡΕΜΕΙ Η ΓΗ
Το πρωτόκολλο της Κέρκυρας αν κατάλαβα καλά ισχύει και σήμερα.
Οι ενώσεις των Β/Ηπειρωτών γιατί δεν θέτουν το θέμα στο Ευρωπαικό Κοινοβούλιο ζητώντας επίσημη απάντηση από κάθε ένα από τα μέλη της ΕΕ χωριστά αν το αναγνωρίζουν ή όχι.
Εξ' άλλου και η τάση του Καρτέλ σήμερα είναι η αυτονόμηση Βαλκανικών περιοχών όπως το Κόσσοβο κλπ. Θα ήταν και ένας αντιπερισπασμός μας στα φημολογούμενα σχέδια κάποιων εισ βάρος Ελληνικών επαρχιών.
Δημοσίευση σχολίου